بررسی سازه‌های موثر بر حذف و تعیین تابع توزیع بقاء در گاوهای هلشتاین ایران

زمینه مطالعاتی: طول عمر تولیدی و ماندگاری گاوهای شیری در گله، از مهمترین موضوعات در پرورش گاو شیری می‌باشد که اخیراً مورد توجه بیشتری قرار می‌گیرد. هدف: در این مطالعه، از رکوردهای طول عمر و حذف گاوهای هلشتاین ایران برای بررسی دلایل حذف و سازه‌های موثر بر آن و نیز تعیین تابع توزیع بقاء استفاده شد. روش کار: داده‌های 971428 راس گاو هلشتاین مربوط به 3872 گله که توسط مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور طی سال‌های 1375 تا 1392 جمع‌آوری شده بود، استفاده گردید. برای بررسی سازه‌های موثر بر حذف (فصل زایش، سن هنگام اولین زایش، شکم زایش، مرحله شیردهی و تولید شیر) از رگرسیون لجیستیک و برای تعیین تابع توزیع بقاء از معادله کاپلان میر استفاده شد. داده‌ها با استفاده از رویه‌های lifetest و logistic نرم‌افزار sas نسخه 9.2 و r بسته survival تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد که ناهنجاری‌های تولید مثلی شایع‌ترین دلیل حذف گاوهای هلشتاین (23.61 درصد) بود. سازه‌های مورد بررسی در این مطالعه تاثیر معنی‌داری بر خطر حذف گاوهای هلشتاین داشتند (0.01>p). با افزایش شکم و سن هنگام اولین زایش و با کاهش تولید شیر، خطر حذف افزایش یافت. برآوردهای به دست آمده از تابع توزیع بقای کاپلان میر نشان داد که تا روز 1305 از طول عمر حدود 25 درصد از گاوهای هلشتاین مورد بررسی از گله‌ها حذف شدند. همچنین 50 و 75 درصد از گاوها به ترتیب دارای طول عمر 2068 و 2942 روز بودند. نتیجه‌گیری نهایی: با توجه به نرخ بالای حذف در گله‌های کشور، به منظور افزایش طول عمر و بقای گاوهای هلشتاین لازم است که شرایط محیطی و مدیریتی گله‌ها بهبود یافته و نسبت به کنترل سازه‌های موثر بر حذف، پیشگیری و درمان بیماری‌ها اقدام شود. همچنین طراحی برنامه های انتخاب در گاو های شیری بر اساس صفات مربوط به سلامتی، باروری و ورم پستان توصیه می‌شود.