چالش در آموزش محتوایی روش‌شناسی کیفی در مطالعات شهرسازی «از تحلیل کیفیت‌ها تا اعتمادپذیری یافته‌ها»

با توجه به ماهیتِ کیفی پدیده‌های مداخله‌گر در محیط شهری، بدون تردید روش‌های کیفی می‌توانند در مطالعات شهرسازی کاربرد موجهی داشته باشند. باوجود همه نقاط قوتی که روش تحقیق کیفی در پژوهش‌های محیطی به‌خصوص مطالعات شهری دارد، اعتبار و پایایی این روش در اغلب مطالعات شهرسازی مورد غفلت پژوهشگران قرار گرفته، درنتیجه یافته‌های پژوهش که منجر به اجرای برنامه‌ها و طرح‌های توسعه شهری شده با ضعف‌های اساسی روبه‌رو می‌شود. با توجه به ویژگی‌ها، روش‌ها و فرایند پژوهش‌های کیفی، این پرسش مطرح می‌شود که «جایگاه اعتبار و پایایی در یافته‌های حاصل از پژوهش‌های کیفی در بستر مطالعات شهرسازی چیست؟ چالش‌های آموزشی و در مقابل، رویکردهای پاسخ‌ده کدامند؟» تحقیق حاضر با رویکرد تحلیلی و با تاکید بر دو بُعد آموزشی و پژوهشیِ روش تحقیق، به تحلیل پایایی پژوهش‌های کیفی در مطالعات مهندسی شهرسازی می‌پردازد. بررسی‌های تحقیق حاضر نشان می‌دهد، چالش‌های اساسی در پایایی پژوهش‌های کیفی در مطالعات شهری را می‌توان در سه دسته کلی؛ چالش‌های آغازین پژوهش، چالش‌های تحلیل پژوهش و چالش‌های پایانی پژوهش تقسیم‌بندی کرد. در ادامه با هدف تقویت بُعد آموزشی و پژوهشی روش تحقیق از یک‌سو و رفع چالش‌های مذکور از سوی دیگر، بر رویکردهایی مانند «بهبود آموزشِ روش‌شناسی در شهرسازی، آموزش پژوهش محور مدل‌ها و نرم‌افزارهای کمی و ارائه یافته‌هایی مفهومی و کاربردی» تاکید می‌شود.