سامانه منطقه‌ای اکو: متحدان تاکتیکی و مصلحت‌گرا یا رقبای استراتژیک و منفعت‌گرا

سازمان همکاری اقتصادی (اکو) به‌عنوان یک سازمان منطقه‌ایِ برآمده از کالبد نظام نوین دانایی، با گذشت نزدیک به سه دهه از زمان تاسیس، در معرض موانع و چالش‌هایی در روند همگرایی بوده است. بر این اساس، پرسش اصلی مقاله این است که دلایل عدم همگرایی بین کشور‌های عضو اکو چیست؟ چالش‌های ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی، هنجاری- ادراکی و جغرافیایی به‌عنوان مهم‌ترین موانع در روند همگرایی سازمان اکو تلقی می‌شود. همچنین، نبود منطق تناسب کارکردی، هنجاری و رویه‌ای، حاکمیت رویکرد رقابت محور و انتزاع‌گرا و نگاه تاکتیکی و ابزاری به این سازمان از سوی کشور‌های عضو، فرضیه‌های پژوهش را تشکیل می‌دهند. این پژوهش با کاربست نظریه منطقه‌گرایی نوین و همگرایی و روش‌شناسی مقایسه‌ای، به آزمون فرضیه می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که به دلیل درک متمایز دولت‌های عضو از امنیت و تهدید، تفاوت سطوح توسعه، تحولات جاری سیاست در سطح منطقه و بین‌الملل، اعضای سازمان اکو بیش از پیوند‌های درون‌سازمانی، به تعقیب اتحادهای برون‌سازمانی می‌پردازند که متعاقب آن، همگرایی در سطح سازمان را با چالش‌های بسیاری مواجه کرده است.