بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی موثر بر منزلت اجتماعی معلمان

آموزش و پرورش به‌منزله قلب پیکره جامعه است که موجب رشد و پیشرفت بخش‌های دیگر جامعه می‌شود. با مطالعه تاریخ کشورهای پیشرفته متوجه می‌شویم آموزش و پرورش در ارتقای بخش‌های دیگر کشورنقش پررنگی بر عهده دارد. اما نکته مهم این است که اهمیت تعلیم و تربیت به عوامل آن بر می‌گردد و در میان عوامل آموزشی و پرورشی، «معلم» مهم‌ترین عامل تلقی می‌شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی موثر بر منزلت اجتماعی معلمان انجام شده است. این تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق معلمان مدارس مقطع ابتدایی و متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 93-92 با نمونه آماری شامل 384 نفر(طبق جدول مورگان) است که به روش تصادفی خوشه‌ای از میان پنج منطقه (16،13،10،7،3) انتخاب و بررسی شده‌اند. ابزار اصلی تحقیق برای جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق‌ساخته بوده است. پس از مرور کتابخانه‌ای و اینترنتی اسناد و منابع مربوط به پیشینه منزلت اجتماعی در ایران و جهان، یازده مولفه شناسایی‌شده فهرست شد و نیز از معلمان خواسته شد بر اساس طیف لیکرت و با توجه به اهمیت آنها به‌عنوان عوامل تاثیرگذار بر منزلت اجتماعی، امتیازی بین 1 تا 5 به آنها اختصاص دهند. روایی پرسشنامه با استفاده از روش روایی محتوا و با نظر چندین صاحب‌نظر در حوزه تعلیم و تربیت پس از اعمال اصلاحات تایید شد. برای حصول از پایایی پرسشنامه تحقیق نیز از آزمون آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که ضریب آلفای کرونباخ برابر 85/0 به دست آمد و بدین گونه ابزار تحقیق تایید و در اختیار پاسخگویان قرار داده شد. پس از گردآوری و ورود داده‌ها به رایانه با کمک نرم‌افزار spss نسخه 5/11، از آزمون t تک نمونه‌ای و آزمون فریدمن برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که از 11 مولفه، میانگین 8 مولفه بالاتر از میانگین متوسط بوده است. از طرف دیگر نتایج آزمون فریدمن نیز نشان داد که مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر منزلت اجتماعی معلمان شامل اصلاح نگرش جامعه به مصرف‌کننده بودن آموزش و پرورش، ارج نهادن به ارزش‌های حرفه معلمی در جامعه و قدردانی مادی و معنـوی از معلمان، فراهم کردن زمینه مشارکت معلمان در فعـالیت‌های اجتماعی- فرهنگی جامعه و اولویت دادن به تعلیم و تربیت درکنار موضوعات مهم و کلان کشوری بوده است.