بررسی نقش ابعاد ساختاری و ارتباطی سرمایه اجتماعی در تبیین مشارکت سیاسی (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه اصفهان)

بررسی‌های اندیشمندان نشان می‌دهد که پیوندها و تعاملات اجتماعی، تاثیر مثبتی بر رفتار سیاسی بر جای گذاشته است. در همین راستا، توکویل در نظریه‌های خویش استدلال می‌کند که توسعه مستلزم بازگشت به سرمایه انسانی به خصوص مهارت‌های مدنی است. این پژوهش به دنبال بررسی این امر است که آیا نظریه سرمایه اجتماعی نیز می‌تواند تاثیر یکسانی بر مبــاحث توسعه سیاسی به ویژه مشارکت و رفتار سیاسی بر جای گذارد؟ بر اساس منطق «پیوندهای ضعیف»، مشارکت سازماندهی‌شده از طریق پیوند افراد با طیف‌های گسترده‌تری از مردم سبب می‌شود سرمایه اجتماعی میان‌گروهی در میان شهروندان افزایش پیدا کند. بنابراین به نظر می‌رسد افزایش مشارکت در میان مردم در نهایت منجر به افزایش فعالیت‌های همکاری‌جویانه آنها می‌شود. درحالی که تاثیر تعاملات اجتماعی بر روابط سیاسی بسیار مورد توجه بوده است، تحقیقات تجربی بسیار ناچیزی برای بررسی تاثیرات این شبکه‌ها به‌ویژه در ارتباط با رفتار سیاسی وجود دارد. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا بین شبکه‌های اجتماعی با رفتار سیاسی دانشجویان رابطه وجود دارد یا خیر؟ برای آزمون فرضیه‌ها در مورد رابطه پیوندهای اجتماعی و مشارکت سیاسی از روش‌های تحلیل همبستگی و تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. با تقسیم سرمایه اجتماعی به دو بعد ساختاری و ارتباطی و مشارکت سیاسی به سه سطح بی‌تفاوتی سیاسی، مشارکت سیاسی رسمی ‌و مشارکت سیاسی فعال، یافته‌های پژوهش نشان داد که هرچند هر دو بعد سرمایه اجتماعی، رابطه معنی‌داری با ابعاد مشارکت سیاسی داشتند، اما سرمایه اجتماعی ارتباطی تاثیر بیشتری بر روی رفتار سیاسی دانشجویان داشته است.