جایگاه امنیت و تاب‌آوری درسیاست‌گذاری فضای مجازی بر اساس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

ویژگی‌های خاص فضای مجازی همانند جهانی بودن، فراهم آوردن امکان گمنامی و تحولات سریع در کنار تاثیرگذاری فراوان آن در زندگی فردی و جمعی باعث می‌شود سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری آن چالش‌برانگیز گردد. امنیت و تاب‌آوری فضای مجازی به عنوان یکی از جنبه‌های پیچیدة سیاست‌گذاری فضای مجازی و نقطة تقاطع نقطه‌نظرهای فنی، امنیتی، فرهنگی و اجتماعی، در اسناد بالادستی نیز مورد توجه بوده است و تدبیر شمارة 15 سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به امنیت و تاب‌آوری فضای مجازی و لزوم استفاده از دانش بومی و مشارکت‌های جهانی در آن اختصاص دارد؛ مساله‌ای که به نظر می‌رسد در بسیاری از سیاست‌گذاری‌ها و تصمیمات عملی مرتبط با فضای مجازی به نفع نگاه امنیتیِ غیرتخصصی کنار گذاشته شده است. این نوشتار مبتنی بر روش تحقیق کیفی و روش توصیفی-تحلیلی، با بررسی برخی از مهم‌ترین چالش‌های فضای مجازی و امنیت و تاب‌آوری آن در ایران و مقایسه با نمونه‌های مشابه جهانی، تلاش می‌کند تا پیشنهادهایی برای سیاست‌گذاری در خصوص فضای مجازی در ایران ارائه کند. فاصله گرفتن از گفتمان امنیتی در مسائل زندگی روزمره، کاهش جرم‌انگاری‌ها، بهبود شرایط و جذب شرکت‌های خارجی حوزة فضای مجازی به جای دفع آن‌ها، بهبود شرایط اقتصادی-فرهنگی برای عدم مهاجرت متخصصین این حوزه، باز گذاشتن فضا برای تنظیم‌گری مردمی فضای مجازی به دور از دخالت‌های حاکمیتی و توجه به اسناد بالادستی از جمله سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برخی از راهکارها و پیشنهادهای سیاستی مطرح‌شده در این نوشتار هستند.

the position of security and resilience in cyberspace policymaking based on the islamic-iranian model of progress

the special features of cyberspace, such as universality, providing the possibility of anonymity and rapid changes, along with its great impact on individual and collective life, make its policymaking and regulation challenging. the security and resilience of cyberspace as one of the complex aspects of cyberspace policymaking and the intersection point of technical, security, cultural and social points of view has also been considered in upstream documents and tadbir no. 15 of the document of the islamic-iranian model of progress is dedicated to the security and resilience of cyberspace and the need to use local knowledge and global partnerships in it. an issue that seems to have been left aside in many policies and practical decisions related to cyberspace in favor of a non-specialist security perspective. this article based on qualitative research methodology and analytical-descriptive research method, by examining some of the most important challenges of cyberspace and its security and resilience in iran and comparison with similar global samples, tries to provide suggestions for policy regarding cyberspace in iran. staying away from the security discourse in everyday life issues, reducing criminalization, improving the conditions and attracting foreign companies in the field of cyberspace instead of repelling them, improving the economic and cultural conditions for the non-immigration of specialists in this field, leaving space for popular regulation of cyberspace away from governmental interventions and attention to upstream documents, including the islamic-iranian model document, are the progress of some of the solutions and policy proposals presented in this article.