چهارچوب ارتقای ظرفیت نهادی بخش خصوصی در توسعه صنایع بالادستی نفت و گاز ایران با رویکرد حکمروایی

براساس رویکرد حکمروایی، اداره موثر امور، مبتنی بر مشارکت گسترده ذی‌نفعان می‌باشد به‌گونه‌ای که سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان در حوزه‌های مختلف بدون استفاده از دانش و ظرفیت سایر بخش‌ها نمی‌توانند درباره راه‌حل‌های بالقوه و بهبود کارایی عملکرد سیاست‌ها و برنامه‌ها، تصمیم‌گیری کنند. این امر مستلزم مشارکت سازنده سایر ذی‌نفعان همچنین توسعه و ارتقای ظرفیت نهادی آن‌ها در اداره موفق و مدیریت کارآمد امور، اجرای دقیق اقدامات و حل مسائل در دستیابی به اهداف است. مقاله حاضر با هدف ارائه چهارچوب ارتقای ظرفیت نهادی بخش خصوصی در توسعه صنایع بالادستی نفت و گاز ایران با تاکید بر رویکرد حکمروایی صورت گرفته است. مقاله ازنظر هدف کاربردی و از منظر روش؛ کیفی با رویکرد پویش اسنادی است. جامعه آماری کلیه اسناد بالادستی مرتبط با صنایع نفت و گاز بوده‌اند که با استفاده از روش هدفمند انتخاب شدند. داده‌های حاصل با استفاده از روش تحلیل مضمون و رویکرد شبکه مضامین تجزیه‌وتحلیل شده‌اند. نتایج یافته‌ها نشان داده است که ارتقای چهارچوب ظرفیت نهادی بخش خصوصی درگرو تعامل عوامل مختلف در سه سطح: الف) فردی شامل: 1) سرمایه‌گذار؛ 2) سرمایه‌پذیر؛ 3) مدیران ارشد در مراجع سیاست‌گذاری؛ 4) تعهدات متقابل طرفین؛ 5) کارگروه / تسهیلگر شراکت؛ ب) سازمانی شامل: 1) زیرساخت‌های فنی؛ 2) الزامات سیاستی– قانونی در مراجع سیاست‌گذاری؛ 3) سازوکارهای قراردادی قوی؛ 4) سازوکارهای مالی – معاملاتی؛ 5) تایید مراجع ذی‌صلاح، 6) سازوکارهای حمایتی؛ ج) زمینه‌ای شامل: 1) حوزه‌های شراکت؛ 2) کارکردهای شراکت؛ 3) شیوه شراکت؛ 4) حفظ و استمرار ارزش‌ها؛ 5) حوزه‌های مورد استفاده از قابلیت بخش خصوصی است.

the framework for improving the institutional capacity of the private sector in the development of iran’s upstream oil and gas industries with a governance approach

based on the governance approach, the effective administration of affairs in various fields requires the constructive participation of other stakeholders and the development and promotion of their institutional capacity in the successful administration of affairs, the accurate implementation of measures, and the resolution of problems in achieving the goals. the article aims to provide a framework for improving the institutional capacity of the private sector in the development of iran’s upstream oil and gas industries, emphasizing the governance approach. article in terms of practical purpose and from the point of view of the method; it is qualitative in its approach to documentary scanning. the statistical population was all the upstream documents related to the oil and gas industries, which were selected using a targeted method. the resulting data have been analyzed using the theme analysis method and theme network approach. the results of the findings have shown that the improvement of the institutional capacity framework of the private sector depends on the interaction of various factors at three levels: a) individuals, including: 1) investors; 2) executive bodies; 3) senior managers in policy-making authorities; 4) mutual obligations of the parties; 5) partnership working groups; b) organization, including: 1) technical infrastructure; 2) political-legal requirements in policy-making; 3) strong contractual mechanisms; 4) financial mechanisms; 5) approval of relevant authorities; 6) facilitation mechanisms; c) contextual, including: 1) the areas of partnership; 2) functions of the partnership; 3) modes of partnership; 4) preservation of values; and 5) areas of utilizing the capabilities of the private sector.