حکمرانی مشارکتی: روش‌ها و ابزارهای سیاسیِ آن در ایران

حکمرانی مشارکتی یکی از رویکردهای موفق سیاست‌گذاری و مدیریت عمومی است. این رویکرد بسیاری از تنش‌ها و چالش‌های اجتماعی و سیاسی را کاهش می‌دهد و منجر به افزایش سرمایه اجتماعی می‌شود. اما عدم شناخت روش‌ها و ابزارهای موثر در این رویکرد، باعث شده است که استفاده بهینه از این رویکرد صورت نگیرد. در این مقاله روش‌ها و ابزارهای حکمرانی مشارکتی در حوزه سیاست مورد بررسی قرار می‌گیرند. روش این تحقیق، تحلیل محتواست و با استفاده از این روش، ابتدا داده‌ها با کمک منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی جمع‌آوری و بررسی شده و سپس، با تحلیل داده‌ها، روش‌ها و ابزارهای حکمرانی مشارکتی استخراج شده است. در ادامه، با کمک 31 نفر از خبرگان و صاحب‌نظران دانشگاهی و سازمانی این حوزه، مولفه‌های مورد نظر با 16 شاخص و در دو مقوله اصلی روش‌ها و ابزارها شناسایی شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد، 8 روش «رای‌گیری»، «نظرسنجی و افکارسنجی»، «مشورت»، «تصمیم‌گیری جمعی»، «تولید ادبیات مشترک»، «شبکه‌سازی و تیم‌سازی»، «اشتراک اطلاعات» و «کار جمعی» از مهم‌ترین روش‌های پیاده‌سازی حکمرانی مشارکتی بوده و 8 ابزار از قبیل: «پلتفرم‌های مجازی»، «کرسی‌های آزاد اندیشی»، «انتخابات»، «راهپیمایی»، «نماز جمعه»، «تجمّع و اعتراض»، «رسانه‌های اجتماعی» و «اتاق‌های فکر» از مهم‌ترین ابزارهای سیاسی حکمرانی مشارکتی در کشور می‌باشد.

participatory governance: methods and political tools in iran

participatory governance is one of the most successful approaches to public policy and management. this approach reduces many social and political tensions and challenges and leads to an increase in social capital. but the lack of knowledge of the effective methods and tools in this approach has prevented the optimal use of this approach. in this article, the methods and tools of participatory governance in the field of politics are examined. the method of this research is content analysis, and using this method, data has been collected and checked with the help of library and internet sources, and then, by analyzing the collected data, the methods and tools of participatory governance have been extracted. in the following, with the help of 31 experts and academic and organizational experts in this field, the desired components have been identified with 16 indicators and in two main categories of methods and tools. the findings show that 8 methods of voting, surveying and polling, consultation, collective decision-making, production of common literature, networking and team building, information sharing, and collective work are among the most important methods of implementing participatory governance, and 8 tools such as virtual platforms, free-thinking seats, elections, marches, friday prayers, gatherings and protests, social media, and think tanks are among the most important political tools of participatory governance in the country.