چشم‌اندازی بر راهبردی شدن مناسبات جمهوری اسلامی ایران و پاکستان

مقاله حاضر درصدد تحلیل و ارزیابی مناسبات راهبردی جمهوری اسلامی ایران و پاکستان است. در چند دهه اخیر، مناسبات راهبردی تهران و اسلام آباد در سطوح اقتصادی، سیاسی و دیپلماتیک، نظامی و فرهنگی جهش قابل توجهی را تجربه کرده است. با این حال، زمینه ها و عوامل واگرایی در روابط دو کشور همچنان از برجستگی خاصی برخوردارند. جمهوری اسلامی ایران بر مبنای راهبرد سیاست همسایگی و استراتژی تعمیق روابط اقتصادی تجاری با همسایگان، اهمیت و جایگاه ویژه ای برای گسترش مناسبات با کشورهای حوزه پیرامونی خود تعریف نموده است. پاکستان نیز نفع بالایی در کاهش تمرکز در مرزهای غربی جهت افزایش تمرکز و مدیریت مرزهای شرقی با هند و تامین برخی نیازهای اقتصادی خود از ایران دارد. در همین ارتباط، پرسش اصلی مقاله حاضر این است که با عنایت به سطوح و ابعاد گوناگون روابط جمهوری اسلامی ایران با پاکستان تا چه میزان امکان شکل گیری اتحاد راهبردی در مناسبات دو طرف وجود دارد؟ در پاسخ، این فرضیه به آزمون گذاشته می شود که به دلیل سطح بالای اشتراکات فرهنگی، مجاورت جغرافیایی، نیازهای نسبتاً مکمل اقتصادی دوطرف و سرمایه اجتماعی ایران در جامعه پاکستان، درکنار امکان همکاری سه‎جانبه با کشور چین به عنوان یک قدرت نوظهور منطقه‎ای و جهانی، بسترهای حرکت روابط‎دوجانبه ایران و پاکستان به سطح راهبردی وجود دارد. روش نگارش مقاله حاضر به صورت توصیفی تحلیلی و استفاده از تجویزات سیاستی بوده و اطلاعات موردنیاز به روش کتابخانه ای، استفاده از منابع دسته‎ اول، مصاحبه با نخبگان و مقامات اجرایی و مراجعه به منابع اینترنتی گردآوری می شود.

Perspectives on the Strategicization of Relations between the Islamic Republic of Iran and Pakistan

The present study seeks to analyze and evaluate the strategic relations between the Islamic Republic of Iran and Pakistan. In recent decades, the strategic relationship between Tehran and Islamabad has experienced a significant leap on economic, political, diplomatic, military and cultural levels. However, the contexts and factors of divergence in the relations between the two countries still have a special prominence. The Islamic Republic of Iran, based on its neighborhood policy along with its strategy for deepening economic and trade relations with its neighbors, has defined a special importance for the enhancement of relations with the neighbouring countries. Pakistan also has a strong interest in reducing its concentration on its western borders in order to focus on the management of its issues across its eastern frontiers with India, along with meeting some of its economic needs from Iran. In this regard, the main question of the present article is that, considering the various levels and dimensions of the relations of the Islamic Republic of Iran with Pakistan, &to what extent is it possible to form a strategic alliance in the bilateral relations between Iran and Pakistan? In response, this hypothesis is tested due to the high level of cultural commonalities, geographical proximity, relatively complementary bilateral economic needs and social capital of Iran in Pakistani society, along with the possibility of tripartite cooperation with China as an emerging regional power, There are necessary grounds for pushing IranPakistan bilateral relations to a strategic level. writing this article was through using policy prescriptions and the descriptiveanalytical method. The required information is also collected through the library research method, the use of firstclass sources, interviews with elites and state officials and Internet references.