بازخوانی ابعاد شاخص‌های فراملی در هدایت نظام حکمرانی مورد مطالعه: شاخص سهولت انجام کسب‌وکار

گسترش دامنه رژیم‌های سنجش عملکرد در عرصه بین‌الملل، تاثیرات شگرفی را بر نظام اداره کشورها گذاشته است. به طور خاص، رژیم‌هایی که کشورها را با یکدیگر مقایسه کرده و آن‌ها را امتیازدهی و رتبه‌بندی می‌کنند، تاثیرات قابل‌توجهی بر انگیزه‌ها، تصمیمات، خط‌مشی‌ها، افکار عمومی و سرمایه‌گذاران گذاشته و آبروی سیاستمداران و مدیران را به خطر می‌اندازند. شاخص سهولت‌ انجام‌ کسب‌وکار، یکی از قدرتمندترین رژیم‌های سنجش بین‌المللی است که توسط بانک جهانی هدایت و پشتیبانی می‌شود. مواجهه سیاستمداران، مدیران، بدنه کارشناسی و افکار عمومی ایران با این شاخص، مواجهه‌ای ایجابی است و در مقایسه با سایر شاخص‌ها، تقریباً آن را خنثی و عاری از ارزش‌های پشتیبان دانسته که هدف آن کمک به بهبود فضای کسب‌و‌کار در کشور است. این پژوهش تلاش می‌کند با استفاده از یک روش‌شناسی کیفی، با بازخوانی خاستگاه و فلسفه طرح این شاخص، نخست تصویر کامل‌تری از این پروژه به‌دست دهد. دوم مواجهه‌ای از منظر شاخص به عنوان یک فناوری نرم با آن داشته باشد. سوم با ارائه شواهدی عینی و ملموس از ایران، نشان می‌دهد چگونه شاخص‌ سهولت ‌انجام‌ کسب‌وکار به عنوان یک ابزار، فشار اجتماعی ایجاد کرده، ذهنیت خط‌مشی‌گذاران کسب‌و‌کار را در مواجهه با مسائل این حیطه شکل داده و فضای کسب‌وکار ایران را هدایت، جهت‌دهی و کنترل می‌کند. طبق یافته‌های این پژوهش، بهبود فضای کسب‌وکار باید از گذر مجموعه‌ای از اقدامات و تحولات اقتصادی و کارآفرینی دنبال شود و رتبه‌‌های پربسامد جهانی در زمینه سهولت کسب‌وکار دلالت ناچیزی بر این مهم دارد.

Reflecting on the Dimensions of International Indicators in Directing the Governance SystemCase Study: The Ease of Doing Business Indicators

Spreading the performance assessment regimes in international area has had tremendous effects on governance of countries across the globe. Specifically, regimes that compare countries and rate and rank them have significant effects on motivations, decisions, policies, public opinions, and investors and stimulate politicians and bureaucrats’ concern about their reputation. The ease of doing business index is one of the most powerful global performance assessment regimes which is directed and supported by the World Bank. The confrontation of politicians, bureaucrates, body of experts, and public opinions with this index is positive. They consider this index, in contrast to other indicators, almost neutral and free of underlying values which aims to improve the business environment of Iran. This study, using a qualitative methodology, tries to reread the roots and philosophy of this index in order to depict a clearer picture of this project in the first place, and next to look at this kind of soft technology from the lense of indicators. Thirdly, this study, employing objective and concrete evidence, examines how ease of doing business index, as a tool, exercises social pressure, shapes policymakers’ mindset confronting related issues, and direct and control the business environment of Iran. This study, finally, provides some implications for Iraninan business environment of Iran confronting this powerful global index. According to the findings of this research, the improvement of the business environment should be pursued through a series of economic and entrepreneurial measures and transformations and global frequentlyused rankings in doing business has little implications for that.