اثر سطح و نوع مکمل مس بر فراسنجه های هماتولوژی، سرولوپلاسمین و غلظت پلاسمایی مس، روی و آهن در بره های نر مهربان

این پژوهش برای بررسی اثر سطح و نوع مکمل مس بر فراسنجه های هماتولوژی بره های نر مهربان انجام شد. تعداد 20 راس بره نر در قالب چهار گروه پنج راسی در جایگاه های انفرادی نگهداری شدند. مقدار و نوع مکمل مس گروه های مختلف 10 و 20 میلی گرم در کیلوگرم به شکل سولفات و 10 و 20 میلی گرم در کیلوگرم به شکل پروتیینات بودند که روزانه همراه جیره پایه در اختیار بره ها قرار می گرفت. در روزهای صفر، 7، 14، 28، 57 و 65 آزمایش بره ها از ورید وداج خونگیری شدند و فراسنجه های خونی آن ها تعیین گردید. همچنین از نمونه های روزهای صفر، 28 و 65 برای تعیین میزان مس، روی و آهن پلاسمایی و سرولوپلاسمین سرمی استفاده شد. همبستگی منفی معنی داری(001/ 0p < ) بین سطوح پلاسمایی مس و آهن سرم مشاهده شد (604/0- r =) و همزمان با افزایش سطح مس پلاسما میزان آهن در روز 65 در تمام تیمارها کاهش قابل توجهی نشان داد. منبع مس بر غلظت سرولوپلاسمین اثر معنی داری داشت (05/ 0p < ). در روز 65 تیمار 20 میلی گرم در کیلوگرم مس پروتیینات بالاترین غلظت سرولوپلاسمین را داشت (05/ 0p < ). سطح 20 میلی گرم در کیلوگرم مس تعداد گویچه های سرخ، هماتوکریت و هموگلوبین بالاتری را سبب گردید که با سطح 10 میلی گرم در کیلوگرم مس تفاوت آماری معنی داری نشان داد (05/ 0p < ). هیچ یک از نشانه های بالینی یا هماتولوژی مسمومیت با مس دیده نشد. در اواخر دوره آزمایش تعداد گویچه های سرخ، هماتوکریت و هموگلوبین در تمام تیمارها رو به کاهش نهاد که احتمال دارد بدلیل بر هم کنش مس و آهن و تاثیر آن بر متابولیسم آهن و ساخت گویچه های سرخ باشد.