اثر سطح انرژی و تراکم گله بر عملکرد رشد، شاخص‌های بیوشیمیایی خون، ریخت‌شناسی روده و کیفیت گوشت جوجه گوشتی آرین

هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر سطح انرژی (el) قابل سوخت و ساز و تراکم در واحد سطح بر عملکرد، شاخص های خونی، ریخت شناسی ژژنوم و کیفیت گوشت جوجه های گوشتی آرین بود. در این پژوهش از تعداد 672 قطعه جوجه گوشتی آرین ترکیب دوجنس در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل 4×2 شامل دو سطح تراکم (12، 16 پرنده در متر مربع) و چهار سطح انرژی (el1: سطح انرژی توصیه شده آرین، el2: 3.5 درصد انرژی بیشتر در دوره پایانی 2، el3: 3.5  درصد انرژی بالاتر در تمام دوره ها، el4: 3.5 درصد انرژی بالاتر در دوره آغازین، رشد و پایانی1 و 6.1 درصد انرژی بالاتر در پایانی 2) با 8 تیمار و 6 تکرار استفاده شد. نتایج نشان داد سطح انرژی توصیه شده آرین در شرایط تراکم جمعیت، کمترین مقدار افزایش وزن بدن را در دوره پایانی 2 (42-36 روزگی) و کل دوره (1-42 روزگی) و بالاترین ضریب تبدیل خوراک در دوره پایانی 2 را داشت (0.001>p). افزایش سطح انرژی (el3) باعث کاهش مصرف خوراک در دوره پایانی2 گردید (0.05p<). افزایش سطح انرژی باعث افزایش بازده لاشه، وزن نسبی سینه و چربی محوطه شکمی گردید (0.05p<). در شرایط تراکم بالا el2 نسبت به el1 موجب افزایش وزن نسبی قلب گردید. همچنین، el3 موجب افزایش غلظت لیپوپروتئن با چگالی پایین و آلانین آمینوترانسفراز گردید. افزایش تراکم باعث کاهش غلظت آلبومین و پروتئین کل، لیپوپروتئن با چگالی بالا و افزایش فعالیت سوپراکسیددیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز گردید (0.05p<). کمترین ارتفاع پرز مربوط به تیمارel1 درشرایط تراکم بالای جمعیت بود و بیشترین ارتفاع پرز در گروه el4 در شرایط تراکم پایین مشاهده شد (0.05p<). افزایش سطح انرژی باعث افزایش عرض پرز، نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت (vh/cd) و ناحیه جذبی گردید (0.05p<). تراکم بالای جمعیت ارتفاع و عرض پرز، vh/cd و سطح جذب پرز را کاهش داد (0.05p<). برهم کنش سطح انرژی و تراکم جمعیت بر هیچ یک از شاخص های کیفیت گوشت تاثیر نداشت. در کل یافته های پژوهش حاضر نشان داد در کل دوره پرورش تفاوت معنی داری بین تراکم گله 12 و 16 پرنده در مترمربع نمی باشد، اما در هفته آخر پرورش تراکم بالا موجب کاهش روند رشد گردید و تاثیر منفی بر ضریب تبدیل خوراک داشت، که با افزایش 3.5 درصد سطح انرژی در دوره پایانی 2، موجب بهبود عملکرد جوجه های گوشتی آرین شد.

effects of energy levels and stocking density on growth performance, blood indices, intestinal morphology, and meat quality in arian broiler chicken

the aim of the present study was to evaluate the effect of dietary metabolizable energy levels (el) and stocking density (sd) on growth performance, blood indices, jejunal morphology and meat quality in arian broiler chickens. a total of 672 arian one-day-old chicks were used in a completely randomized design with 2×4 factorial arrangement, including two stocking density (12, 16 birds/m2) and four energy levels (el1: arian recommendation energy level, el2: 3.5% higher energy level for finisher2, el3: 3.5% higher energy level for all periods, el4: 3.5% higher starter, grower and finisher1 and 6.1% higher energy level for finisher2) with eight treatments and six replicates. the results showed that recommendation arian catalogue energy level with 16 birds/m2 decreased body weight gain in the finisher2 (42-36 days) and the whole period (1-42 days) and had highest feed conversion ratio in the finisher2 (p<0.001). increased energy level (el3) significantly decreased feed intake in finisher2 period. the carcass efficiency, breast relative weight and abdominal fat as increased as energy levels enhanced. in hsd, el2 compared to el3 increased relative weigh of heart. also, el3 increased low-density lipoprotein and alanine transaminase concentration in hsd. concentration of albumin, total protein and high-density lipoprotein were decreased by stock density, on the contrary, superoxide dismutase and glutathione peroxidase increased (p<0.05). the lowest height of villi was related to el1 in hsd, and the highest villi height was observed in el4 and low stock density. high energy level increased the villus width, the ratio of the villus height to the crypt depth (vh/cd) and the absorption area (p<0.05). hsd significantly reduced villus height and width, vh/cd and absorption area of villus (p<0.05). the interaction of energy level and sd did not affect any of the meat quality indicators. furthermore, the findings of the present study showed there is no significant difference between 12 and 16 birds/m2 during the whole of period. the hsd decreased the growth performance and had a negative effect on the feed conversion ratio, whereas improved the performance of arian broiler chickens when increased the energy level by 3.5% in the finisher 2.