تاثیر پودر برگ رزماری روی فراسنجه‌های حرکتی منی و سلامت آکروزوم اسپرم خروس در شرائط تنش حرارتی

استفاده از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی می‌تواند آسیب‌های اسپرم را کاهش و باروری را افزایش دهد. این پژوهش به منظور بررسی فراسنجه‌های منی خروس با تغذیه پودر برگ رزماری در شرایط تنش گرمایی انجام شد. تعداد 40 قطعه خروس بالغ بومی در سن 42 هفتگی با وزن تقریبی 0.1±2.3 کیلوگرم، انتخاب و با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در قفس‌های انفرادی تقسیم‌بندی شدند. تاثیر درجه حرارت در دو سطح (c° 23-20 و تنش حرارتی (c° 30 -28)  و استفاده از پودر برگ رزماری در جیره در دو سطح (صفر و 7.5 گرم در کیلوگرم جیره) در ده تکرار بررسی شد. طول مدت آزمایش هفت هفته بود. نمونه‌های منی از نظر فراسنجه‌های تحرک، زنده‌مانی، ناهنجاری اسپرم و سلامت آکروزوم مورد ارزیابی قرار گرفت. استفاده از پودر برگ رزماری بطور معنی‌داری درصد تحرک پیشرونده نوع a اسپرم‌ها را افزایش داد (0.05>p)تنش حرارتی در افزایش ناهنجاری اسپرم وکاهش نرخ زنده‌مانی تاثیر معنی‌داری داشت (0.05>p). نرخ سلامت آکروزوم اسپرم در تیمار خروس‌های تغذیه شده با جیره حاوی پودر برگ رزماری و دمای c° 23-20 از مقدار بیشتری نسبت به تیمار شاهد برخوردار بود (0.05>p)بر اساس نتایج به دست آمده از این آزمایش؛ در شرایط تنش حرارتی، استفاده از 7.5 گرم پودر برگ رزماری در کیلوگرم جیره پایه به دلیل داشتن محتوای آنتی‌اکسیدانی از آکروزوم و برخی فراسنجه‌های تحرک اسپرم محافظت نمود. ترکیبات موجود در پودر برگ گیاه رزماری قادرند از اسپرم و ساختار مختلف آن از جمله غشاء پلاسمائی و آکروزوم محافظت کند. استفاده از این گیاه در تنش حرارتی می‌تواند اثرات پراکسیداسیون لیپیدی را کاهش دهد. بررسی میکروسکوپی بافت بیضه به همراه سنجش هورمون‌های آندروژنی توصیه می‌شود.

effect of rosemary leaf powder on sperm motility parameters and acrosome integrity in rooster under heat stress condition

oxidative stress plays a key role in sperm structure and function, semen quality and fertility. in poultry industries lipid peroxidation increases under chronic heat stress, particularly when the temperature exceeds 27 °c. in this situation, some practices are taken. one of important action is using pharmacological plant because of the lowest side effects. there is an increasing interest for applying natural antioxidants compare to synthetic because of the safety and low toxicity problems. the pharmacological plant generally used among foods. the use of natural antioxidant decreases sperm disorders and increases fertility. the rosemary has biological antioxidant mechanisms and belonging to thorny pharmacological plant, which is widely distributed in europe and south-eastern asia. it has used in traditional medicine for its therapeutic properties. the rosemarinus officinalis l. an evergreen perennial aromatic shrub belonging to the family labiatae, commonly called rosemary. the rosemary is commonly used as a spice and flavoring agent in food processing. the rosemary contains some antioxidant phenolic that have been shown to provide a defense against oxidative stress from oxidizing agents and free radicals. the antioxidant capacity of rosemary is mainly related to the presence of components like carnosol, rosmanol, isorosmanol, epirosmanol, carnosic and rosmarinic acids. the antioxidant capacity of sperm is low, but enzymatic and non-enzymatic antioxidants in the seminal plasma protect sperm by scavenging the reactive oxygen species (ros).