تاثیر افزودن سرما محافظ‌های نفوذی گلیسرول، دی متیل استامید و دی متیل فرمامید و غیر نفوذی تره‌هالوز و ساکارز بر انجماد‌پذیری اسپرم اسب

این پژوهش به‌منظور مقایسۀ تاثیر افزودن سطوح مختلف سه نوع سرما محافظ نفوذی (گلیسرول، دی متیل استامید، دی متیل فرمامید) و دو نوع سرما محافظ غیرنفوذی (تره هالوزو ساکارز) به رقیق‌کنندۀ اسپرم اسب های ترکمن انجام شد. برای این منظور چهار سر نریان بالغ ترکمن برای اسپرم گیری به کار گرفته شد. پس از گرفتن مایع منی و فرآوری آن به‌منظور جداسازی ژل و پلاسمای منی در آزمایشگاه، نمونه های منی به گروه های تیماری شامل سطوح 5 و 7 درصد سرمامحافظ های نفوذی  گلیسرول، دی متیل استامید (dma) و دی متیل فرمامید (dmf) و سطوح 50 و 100 میلی مول سرمامحافظ های غیرنفوذی تره هالوز و ساکارز حل‌شده در رقیق کننده تقسیم و با یک روش استاندارد، منجمد شدند. پس از یخ گشایی، فراسنجه های جنبایی و زنده ‌مانی برای همۀ تیمارها ارزیابی شد. نتایج این پژوهش نشان داد، زنده مانی اسپرم های منجمدشده با رقیق کنندۀ حاوی 5 یا 7 درصد dmf (به ترتیب 0.93±68.6 و 2.22±63.2 درصد) و سطوح 5 یا 7 درصد dma (به ترتیب 1.69±68.6 و 2.76±63.6 درصد) از اسپرم های منجمدشده با رقیق کنندۀ حاوی سطوح 5 یا 7 درصد گلیسرول (به ترتیب 3.06±56.8 و 1.03±55.6 درصد) به‌طور معنی داری بهتر بود (p>0/05). جنبایی کل اسپرم‌های تیمارشده با سطح 5 درصد dma (1.02±68.4 درصد) نسبت به سطح 7 درصد dmf (1.46±61.8 درصد) به‌طور معنی داری افزایش نشان داد (p<0/05). همچنین زنده مانی و جنبایی اسپرم ها تحت تاثیر نوع سرما محافظ های غیر نفوذی قرار نگرفته و این سرما محافظ ها تفاوت معنی داری نسبت به هم نشان ندادند (p<0/05). بر پایۀ این نتایج می توان گفت که سرما‌محافظ‌هایی مانند dma و dmf می توانند جایگزین مناسبی برای گلیسرول باشند.