ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از تمشک‌های سیاه ایران بر پایه صفات ریخت‌شناختی

این پژوهش به منظور بررسی تنوع ژنتیکی برخی از تمشک های سیاه خاردار اهلی و وحشی با استفاده از صفات ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) در کلکسیون دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. نتایج پژوهش تنوع بالایی را برای صفات گلدهی، زمان رسیدن میوه و حجم آب میوه نشان داد. نژادگان های وحشی و اهلی تفاوت معنا دار در صفات برگ، گل، شمار خار، میوه و وزن تر بذر نشان دادند. بنا بر نتایج همبستگی صفات به‌احتمال دلیل به‌نژادگران در انتخاب نمونه های اهلی‌شده (وارداتی) تمشک با شمار بیشتر خار نسبت به نمونه های وحشی می‌تواند متکثر از همبستگی مثبت و معنادار شمار خار با قطر گل، شکل، وزن تر، حجم آب‌میوه و وزن تر بذر یا همبستگی منفی و معنادار آن با زمان گلدهی بوده باشد. بر پایه نتایج به‌دست‌آمده از تجزیه به عامل ها و تجزیه دوبعدی مبتنی بر عامل های اصلی شامل گلدهی و کمیت میوه، نمونه‌های تمشک وحشی از اهلی جدا‌شده و نمونه های اهلی برتر معرفی شدند. نتایج تجزیه خوشه ای مربوط به نژادگان های وحشی تمشک، امکان دسته بندی جداگانه سه گروه را در این نوع تمشک فراهم کرد که شامل نمونه های همسان با گونه های شناسایی‌شده توسط گیاه‌شناسان، تمشک های خویشاوند با آن‌ها و تمشک های کامل متفاوت از آن‌ها بر پایه صفات رویشی بودند.