بررسی تنوع ژنتیکی نمونه های آلوی وحشی و تجاری با استفاده از مارکر ملکولی SSR

امروزه آلو یکی از درختان میوه مهم در بسیاری از کشورهای جهان می باشد. آگاهی از تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم های موجود امکان انتخاب والدین در بهبود برنامه های اصلاحی را فراهم می کند. جهت ارزیابی تنوع ژنتیکی و مشخص نمودن روابط ژنتیکی بین ژنوتیپ های آلوی ایران (رامسر، کرج و مشهد) و ژنوتیپ های تجاری موجود در مرکز تحقیقات گروه علوم باغبانی دانشگاه تهران و همچنین نمونه میروبالان از هشت نشانگر ریزماهواره استفاده شد. این نشانگرها تعداد 68 آلل در مجموع هشت جایگاه ریزماهواره در ژنوتیپ های مورد بررسی تولید کردند. مکان های ریزماهواره uda-005 و udp98410 با 12 آلل بیشترین و مکان ریزماهواره cpsct026 با چهار آلل کمترین تعداد آلل را در بین نشانگرها تولید کردند. میانگین تعداد آلل های موثر (ne) 1/4 با حداکثر 6/6 آلل در مکان ریزماهواره uda-005 و حداقل 7/2 درassr71 بود. میانگین هتروزیگوتی مورد انتظار در بین مکان ها 73/0 بود که از 58/0 در assr71 تا 86/0 در مکان ریزماهواره uda-005 متفاوت بود. میانگین هتروزیگوتی مشاهده شده 49/0 بود که از 34/0 در udp98410 تا 71/0 در مکان assr72 متغیر بود. میانگین شاخص جریان ژنی (nm) در بین همه مکان ها 22/1 بود که نشان می دهد مبادله مواد ژنتیکی (بذر، گرده و غیره) بین محل های جغرافیایی مورد نظر انجام شده است. محتوای اطلاعات چندشکلی در بین ژنوتیپ های مورد بررسی از 52/0 تا 80/0 با میانگین 69/0 ارزیابی شد که هتروزیگوتی بالا را در بین ژنوتیپ های آلو نشان داد. گروه بندی نمونه ها از روش تجزیه خوشه ای بر اساس ضریب تشابه smc انجام شد و دندروگرام با استفاده از روش unweighted paired group method of arithmetic means رسم گردید. گروه بندی ژنوتیپ ها با مناطق جغرافیایی مطابقت نداشت به طوریکه آلوهای مناطق متفاوت در گروه های ژنتیکی مجاور هم قرار گرفتند ولی تفاوت مشخصی بین ژنوتیپ های هگزاپلویید و دیپلویید مشاهده شد به گونه ای که ژنوتیپ های هگزاپلویید در فاصله 66/0 از بقیه ژنوتیپ ها جدا شدند و در یک گروه قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل از ماتریس تشابه کمترین تشابه ژنتیکی (506/0) و بیشترین آن (92/0) و متوسط تشابه بین کل ژنوتیپ ها 77/0 بود که با متوسط تشابه گزارشات قبلی در ژنوتیپ های مشابه با استفاده از دیگر نشانگرها (71/0) مطابقت نشان داد.