وراثت پذیری و تنوع ژنتیکی صفات زراعی، عملکرد و کیفیت میوه در 650 لاین نسل f6 گوجه فرنگی

این مطالعه به‌منظور ارزیابی عملکرد و اجزای آن، همچنین صفات کیفی میوه روی 650 لاین نسل ششم حاصل از خودگشنی ارقام تجاری به همراه چهار رقم شاهد (هیبرید تجاری) طی سال زراعی 1401 به صورت آگمنت بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. ضرایب تغییرات فنوتیپی و مقادیر بیشینه و کمینه صفات نشان داد که تنوع بالایی در صفات آفتاب‌سوختگی، کاسبرگ باقیمانده بر روی میوه، ماندگاری، اسیدیته کل، تعداد میوه در هر بوته، عملکرد تک بوته و تعداد حفره میوه در بین لاین‌های این مطالعه وجود دارد، بنابراین امکان گزینش با کارایی بالا در بین این مواد ژنتیکی برای به نژادگران فراهم می‌باشد. در بین لاین‌های مورد مطالعه، لاین‌های شماره 242، 495، 17 و 85 با عملکرد بالای 6 کیلوگرم در بوته نسبت به لاین‌های دیگر و ارقام شاهد برتری داشتند. صفات آفتاب سوختگی، درصد کاسبرگ باقیمانده بر روی میوه و تعداد حفره کمترین اثر پذیری را از محیط داشتند و بیشترین واریانس ژنتیکی را دارا بودند. همچنین، تجزیه به مولفه‌های اصلی براساس صفات مورفولوژیک نشان داد که شش مولفه اصلی اول، در مجموع 69.32 درصد از تنوع فنوتیپی کل در بین داده‌ها را توجیه کردند. تجزیه و تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که تعداد میوه در بوته و وزن تک میوه، 96 درصد از تغییرات عملکرد تک بوته را توجیه می‌کنند. در مجموع در بین صفات مورفولوژیکی، صفات تعداد میوه در بوته، وزن تک میوه، تعداد گل‌آذین در هر بوته و تعداد میوه در هر گل‌آذین شاخص‌های مهم‌تری برای گزینش لاین‌های گوجه‌فرنگی با عملکرد بالا هستند.

heritability and genetic diversity of agronomic traits, yield and fruit quality of 650 f6 generation lines in tomato

this study aimed to evaluate the yield and its components as well as fruit quality traits of 650 tomato inbred lines resulting from self fertilization of commercial cultivars. the lines were evaluated along with four commercial hybrid control cultivars in 2022 as augmented in a randomized complete block design. the coefficients of phenotypic variation and the maximum and minimum values of the studied traits showed that there was a high variation for the traits of sunscald (%), persistent calyx in fruits (%), shelf life, titratable acidity (ta), the number of fruits per plant, single plant yield and the number of fruit locules among the lines, so it is possible to select the best lines with high efficiency for breeding purposes. among the lines, “242”, “495”, “17” and “85” were superior to other lines and control cultivars with a yield of over 6 kg per plant. sunscald (%), persistent calyx in fruits (%) and the number of locules were least influenced by the environment and had the highest genetic variance. also, principal component analysis based on morphological traits showed that the first six main components explained 69.32% of the total phenotypic variation. stepwise regression analysis showed that number of fruit per plant and single fruit weight explained 96% of the single plant yield variation. overall, among the morphological characteristics, the traits of the number of fruits per plant, single fruit weight, number of inflorescences per plant, and number of fruits per inflorescence are more important indicators for selecting high yielding tomato lines.