مقایسه مشخصات فیزیکوشیمیایی عرق نعناع فلفلی (mentha piperita l.) حاصل از گیاه خشک و تازه در دو مرحله رویشی و زایشی و در نسبت‌های مختلف حجم عرق به وزن گیاه

در این مطالعه، تاًثیر مرحله برداشت (رویشی و زایشی) و نسبت های مختلف حجم عرق به یک کیلوگرم گیاه تازه (1:2، 1:4، 1:6 و 1:8 لیتر)  بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی و اسانس موجود در عرق نعناع فلفلی (mentha piperita l.) بررسی شد. همچنین، از نعناع فلفلی خشک شده (سایه کامل، آفتاب+سایه، و آفتاب) نیز عرق تهیه شده و با خصوصیات فیزیکوشیمیایی گیاه تازه مقایسه شد. از روش های استاندارد برای تعیین خصوصیات فیزیکوشیمیایی عرقیات و استخراج و اندازه‌گیری اسانس موجود در عرق استفاده شد و ترکیبات اسانس نیز توسط دستگاه‌های gc و gc/ms ارزیابی شدند. نتایج آنالیز واریانس نشان دادند که مرحله برداشت و نسبت عرق به گیاه بر عدد استری، عدد اکسایش، عدد یدی، و مقادیر اسانس عرق تاٴثیر معنی‌داری دارند. بیشترین مقدار عدد استری (0.02 ± 10.8) و عدد اکسایش (70.46 ± 165.33) در نمونه های قبل از گل دهی و برداشت با نسبت چهار به یک (به‌ترتیب نسبت حجمی آب به گیاه) مشاهده شد. مقدار اسانس در نمونه های گل دار (5.90 ± 37.83) بیشتر از نمونه های قبل از گل دهی (8.73 ± 28.25) بود و حجم های برداشتی دو به یک (3.56 ± 35.50) و چهار به یک (5.53 ± 40.33) نیز مقادیر بالاتری اسانس داشتند. روش های خشک کردن نیز بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی عرق اثر داشت. منتول (33.9 – 40.6 درصد) و منتون (11.3 – 34.9 درصد) بیشترین مقدار ترکیبات موجود در عرق نعناع را در تمامی تیمارها به خود اختصاص دادند. طبق این نتایج، عرق نعناع فلفلی در مرحله گل دهی کامل، در نسبت برداشت عرق به گیاه دو و چهار لیتر به یک کیلو گیاه، و خشک کردن در شرایط آفتاب+سایه از کیفیت بالاتری برخوردار است.

comparison of physicochemical properties of peppermint (mentha piperita l.) distillate obtained from dry and fresh plant in vegetative and flowering stages and in different distillate to water ratios

this study investigated the effects of harvesting time including vegetative and flowering stages and four different ratio of volumes of distillate to 1 kg of fresh plant (2, 4, 6, and 8 l per 1 kg fresh plant) on physiochemical characters and essential oils of the peppermint (mentha piperita l.) distillate. in addition, comparisons were made between distillate resulted from dried (drying in shade, sunlight+shade, and sunlight) and fresh peppermint samples. distillation was performed using the water distillation method. standard protocols were used to investigate the physiochemical properties of distillate. analyses of the essential oils were done using gas chromatography (gc) and gc-mass spectrometry (gc/ms). two-way analyses of variances showed significant effects of the harvest time and distillate volume on ester number, oxidation number, iodine number, and essential oils quantity of the distillate. the highest amount of ester no. (10.8 ± 0.02) and oxidation no. (165.33 ± 70.46) was quantified in the vegetative stage and 1:4 l of distillate. total amount of essential oils in the flowering (37.83% ± 5.9) were higher than the vegetative (28.25 ± 8.73) stages. in addition, distillates volumes of 2:1 (35.50 ± 3.56%) and 4:1 (40.33 ± 5.53%) had higher essential oils than the other distillate volumes. drying methods had significant effects on all physicochemical properties of distillates. menthol (33.9-40.6 %) and menthone (11.3-34.9 %) were the highest components of the oils within the distillates. the results indicated that the peppermint distillate may have higher quality when the plants harvested at flowering stage, dried at sunlight+shade, and distillate taken at 2 and/or 4 l to 1 kg plant.