تاثیر محلول‌پاشی زمستانه اوره بر تغییرات هورمون‌های گیاهی برگ و جوانه‌ و ارتباط آن با گل‌دهی در نارنگی ’کینو’

نیتروژن نقش مهمی در مدیریت تغذیه درختان مرکبات و تولید محصولات یکنواخت و با کیفیت دارد. با توجه به نقش نیتروژن در افزایش رشد رویشی و زایشی، همچنین نقش هورمون‌ها در القا گلدهی و تشکیل میوه، در این پژوهش، اثر سطوح مختلف اوره (صفر، 75/0 و 5/1 درصد)، و زمان‌های مختلف محلول‌پاشی اوره (اول دی ماه، 15 دی ماه، 30 دی ماه)، بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک برگ و جوانه برگی و گلدهی درخت نارنگی رقم ’کینو’، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و طی دو سال صورت گرفت، اجرا شد. در این آزمایش از برگ و گره ساقه، برای سنجش میزان نیتروژن و هورمون‌های آبسیزیک‌اسید، جیبرلین و اکسین برگ و جوانه برگی، یک، سه و پنج هفته بعد از محلول‌پاشی نمونه‌برداری ‌شد. نتایج نشان ‌داد که بیشترین مقدار نیتروژن برگ و گره مربوط به درختان محلول‌پاشی شده با غلظت 5/1 درصد اوره بعد از محلول‌پاشی 15 دی ماه در سال کم‌محصول بود. بیشترین مقدار جیبرلین برگ و گره مربوط به درختان شاهد در سال پر‌محصول بود. بیشترین مقدار آبسیزیک‌اسید برگ در محلول پاشی 30 دی ماه با غلظت 75/0 درصد اوره در سال کم‌محصول ثبت ‌شد. بیشترین مقدار اکسین برگ و گره مربوط به درختان محلول‌پاشی شده با اوره 5/1 درصد در سال کم‌محصول بود. هم‌چنین، غلظت‌های مختلف اوره موجب افزایش تعداد گل شد و بیشترین تاثیر مربوط به بالاترین غلظت اوره (5/1 درصد) گزارش‌ شد. غلظت هورمون‌ها در این آزمایش در برگ و گره بسته به غلظت اوره و زمان محلول‌پاشی، متفاوت ‌بود. نتایج نشان ‌داد که اختلاف معناداری در اکسین ، آبسیزیک‌اسید و جیبرلین در سال‌های پر‌محصول و کم‌محصول در برگ و گره درختان ’کینو’ وجود دارد.

the effect of winter foliar spraying of urea on the changes of plant hormones in leaves and buds and its relationship with flowering in ’kinnow’ mandarin

nitrogen plays an important role in the nutrition management of citrus trees and the production of uniform and quality products. considering the role of nitrogen in increasing vegetative and reproductive growth, as well as the role of hormones in flower induction and fruit set, the effect of different levels of urea (0, 0.75%, 1.5%), and different times of its foliar application (dec 22, jan 5, jan 20) on some leaf and bud physiological traits and floral dendsity were investigated in ’kinnow’ mandarin trees. the experiment was performed as a factorial in a randomized complete block design with three replications during two years. leaf and node sampling was done at 1, 3 and 5 weeks after spraying to estimate aba, iaa, and ga3 concentrations, flowering density and nitrogen concentration, . the results showed that after urea foliar application, the highest leaf and node nitrogen content was found in trees sprayed with 1.5% concentration of urea on jan 5 in the off-year. the highest leaf and node ga3 content was derived from control trees in on-year. the highest amounts of aba in leaves were reported at 0.75% urea concentration on january 20. the highest leaf and node iaa content was detected in plants sprayed with 1.5% concentration of urea in off-year. also, different concentrations of urea increased the number of flowers, and the highest number was counted on the maximum urea concentration (1.5%). depending on the urea concentration and the timing of its foliar application, the hormonal contents were different. the results showed that there is a significant difference between off- and on-years concerning auxin, abscisic acid and gibberellic acid in both leaf and node in ’kinnowa’ mandarin trees.