بررسی تنوع ژنتیکی درون گونه‌ای پنج رقم ارکیده فالانوپسیس شاخه بریده با استفاده از نشانگرهای مولکولی rapd و irap

فالانوپسیس  یکی از شناخته‌شده‌ترین جنس‌های تیره ارکیده است که به دلیل قابلیت سازگاری بالا با شرایط محیطی مختلف از رشد نسبتاً مناسبی نیز برخوردار است. برنامه اصلاح فالانوپسیس و بررسی کامل  نتاج به‌طور معمول  نیاز به سه تا پنج سال زمان دارد که با استفاده از نشانگرهای مولکولی این زمان را می‌توان کاهش داد. در این تحقیق، نتاج حاصل از تلاقی 5 رقم مختلف، به‌منظور کوتاه کردن زمان جهت انتخاب ژنوتیپ‌های برتر با استفاده از نشانگرهای مولکولی رپید و آیرپ  مورد بررسی قرار گرفتند. از مجموع 299 نوار تولید شده در رپید، 86 درصد نوارها چند شکل بودند. میانگین تعداد نوارهای چند شکل 5/13 نوار برای هر آغازگر بود. میزان حداقل تشابه ژنتیکی با استفاده از نشانگر رپید و ضریب تشابه نی  بین هیبریدهای ’sevilla’×’sevilla’ و ’manila’×’bombay’ 43 درصد و حداکثر آن بین هیبریدهای ’’sevilla’×’okayama و ’okayama’×’sevilla’  معادل 72 درصد به‌دست آمد. از 6 ترکیب آغازگر انتخابی آیرپ، در مجموع 83 نوار تولید شد که از این تعداد 72 نوار چند شکل بودند. بالاترین درصد چندشکلی را ترکیب آغازگرهای 3′ltr- ltr6150 و 3′ltr-3′ltr و پایین‌ترین را sukkula -3′ltr تولید کردند. میزان حداکثر تشابه ژنتیکی با استفاده از نشانگر آیرپ بین هیبریدهای ’sevilla’×’okayama’  و ’sevilla’×’manila’  با مقدار 82 درصد و کمترین همسانی بین هیبریدهای ’sevilla’×’sevilla’  و ’’manila’×’bombay در حد تشابه 32 درصد مشاهده شد که به ترتیب حاکی از میزان نزدیکی و دوری ژنتیکی این ژنوتیپ‌ها نسبت به یکدیگر می‌باشد. با استفاده از نتایج این پژوهش، ژنوتیپ‌های نوترکیب با الگوی باندی متفاوت از والدین می توانند برای برنامه‌های به‌نژادی جهت تولید و معرفی ارقام جدید استفاده شوند.

the evaluation of genetic diversity among five phalaenopsis species using irap and rapd molecular markers

phalaenopsis is one of the most well-known genera of the orchid family and has relatively good growth due to its high adaptability. the phalaenopsis breeding program and full investigation of progenies takes three to five years, which can be reduced by using molecular markers. in this research, in order to decrease the process of selecting superior genotypes, progenies obtained from crosses between 5 different cultivars were examined using irap and rapd markers. among 299 bands produced in rapd, 86% of the bands were polymorphic. the average number of polymorphic bands was 13.5 bands per primer and the minimum genetic similarity (43%) was obtained between ’sevilla’×’sevilla’ and ’manila’×’bombay’ hybrids, while the maximum similarity (72%) was found between ’sevilla’× ’okayama’ and ’okayama’×’sevilla’ hybrids based on nei similarity coefficient. from 6 selected irap primer combinations, 83 bands were produced, among them 72 bands were considered polymorphic bands. the highest ratio of polymorphism was obtained by 3′ltr-ltr6150, 3′ltr-3′ltr primers combination and the lowest by sukkula -3′ltr. the maximum genetic similarity, 82%, using irap marker was observed between ’sevilla’×’okayama’ and ’sevilla’×’manila’ hybrids and the lowest amount, 32%, was obtained between ’sevilla’×’sevilla’ and ’manila’×’bombay’ hybrids, indicating the genetic proximity and distance, respectively, of the studied genotypes. recombined genotypes obtained in this research, which had different band patterns with their parents, can be used for breeding programs and introducing new cultivars.