واکنش‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی از ارقام و پایه‌های انگور تحت تیمار سدیم نیتروپروساید در شرایط تنش شوری

به منظور بررسی تاثیر سدیم نیتروپروساید بر کاهش اثر منفی تنش شوری در چهار رقم و پایه انگور، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. قلمه های ریشه دار شده دو ساله هر چهار رقم و پایه (بیدانه سفید، یاقوتی، 140ru و 1103p) با سه سطح شوری (شوری در محلول غذایی کرامر) صفر، 25 و 50 میلی مولار کلرید سدیم (با هدایت الکتریکی 1.3، 4.50 و 6.80 دسی‌زیمنس بر متر) و سه سطح سدیم نیتروپروساید، صفر، 0.5 و 1 میلی مولار تیمار شدند. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح شوری، شاخص های محتوای نسبی آب برگ، میزان کلروفیل a، b و کاروتنوئید کل کاهش یافتند. میزان پرولین، گلایسین بتائین، قندهای محلول، مواد فنلی کل، نشت یونی، مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن با افزایش سطوح شوری افزایش یافتند. طبق نتایج بدست آمده، کاربرد سدیم نیتروپروساید بخصوص غلظت یک میلی مولار در شرایط تنش شوری باعث افزایش محتوای نسبی آب برگ، میزان رنگیزه های فتوسنتزی، مواد فنلی کل، پرولین، گلایسین بتائین، قندهای محلول و همچنین کاهش میزان نشت یونی، مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن در ارقام و پایه های انگور مورد بررسی گردید. تیمار سدیم نیتروپروساید روی ارقام بیدانه سفید و یاقوتی بیشتر از پایه ها تاثیر گذاشت. مطابق با نتایج، رقم بیدانه سفید حساس به شوری بود، در حالی که پایه 140ru نسبت به ارقام بیدانه سفید، یاقوتی و پایه 1103p به شوری مقاوم تر بود.

physiological and biochemical reactions of some grape cultivars and rootstocks treated with sodium nitroprusside under salt stress conditions

in order to investigate the effect of sodium nitroprusside on reducing the negative effect of salinity stress on four grape rootstocks and cultivars, a research was carried out in a factorial based on a completely randomized block design with three replications. two-year-old rooted cuttings of all four cultivars and rootstocks (bidaneh sefid, yaghouti, 140ru and 1103p), were subjected to three levels of salinity (salinity in cramer’s nutrient solution) zero, 25 and 50 mm sodium chloride (1.3, 4.50 and 6.80 ds/m) and three levels of sodium nitroprusside (snp) zero, 0.5 and 1 mm. the results showed that increasing salinity levels, reduced the indices of leaf relative water content and contents of chlorophyll a and b and carotenoid. furthermore, proline, glycine betaine, soluble sugars, total phenolic, ion leakage, malondialdehyde and hydrogen peroxide increased along with increasing salinity levels. based on the results, application of snp, especially at a concentration of 1 mm under salt stress conditions, increased the leaf relative water content, the content of photosynthetic pigments, total phenolic, proline, glycine betaine and soluble sugars, and reduced ion leakage, malondialdehyde and hydrogen peroxide in grape cultivars and rootstocks. use of snp caused greater effects on ‘bidaneh sefid’ and ‘yaghouti’ cultivars than the rootstocks. the results showed that ‘bidaneh sefid’ cultivar was sensitive to salinity, while 140ru rootstock was more tolerant to salinity than ‘bidaneh sefid’ and ‘yaghouti’ cultivars, as well as 1103p rootstock.