ارزیابی ویژگی‌های کمی، کیفی و جذب عناصر گیاه به‌لیمو (‏lippia citriodora l.‎‏) تحت تاثیر ‏بیوچار، ورمی کمپوست و ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه

جنس lippia بیش از 200 گونه دارد که  lippia citriodora  l. به دلیل داشتن خواص دارویی دارای اهمیت ویژه‌ای می‌باشد. به منظور ارزیابی ویژگی‌های کمی و کیفی و عناصر گیاه به‌لیمو تحت تاثیر ورمی‌کمپوست، بیوچار و ریزوباکتری‌های محرک رشد (plant growth promoting rhizobacteria-pgpr)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار، در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ایستگاه تحقیقات البرز در شرایط مزرعه، در سال 1396 روی نهال‌های یک ساله اجرا شد. عامل اول ورمی‌کمپوست در سه سطح (0، 6 و 12 تن در هکتار)، عامل دوم بیوچار در سه سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) و عامل سوم باکتری‌های محرک رشد در دو سطح (بدون تلقیح و تلقیح با تلفیقی از 3 سویه ازتوباکتر (azotobacter chroococcum strain 5)، آزوسپیریلوم (azospirillum lipoferum strain of) و سودوموناس (pseudomonas putida)) بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد بیشترین درصد اسانس با 86/0 درصد از تیمار شاهد و حداکثر عملکرد اسانس با 74/3کیلوگرم بر هکتار از تیمار 12 تن ورمی‌کمپوست به همراه 10 تن بیوچار و تلقیح کود زیستی بدست آمد. بیشترین آهن (06/377 پی‌پی‌ام) در تیمار 6 تن ورمی‌کمپوست به همراه 10 تن بیوچار در هکتار و تلقیح با کود زیستی وجود داشت. به طور کلی کاربرد 6 تن ورمی‌کمپوست در هکتار ، 10 تن بیوچار در هکتار و تلقیح گیاهان به‌لیمو با باکتری‌های محرک رشد از طریق افزایش رشد و توسعه ریشه و در نتیجه جذب بهتر آب و مواد غذایی از خاک می‌تواند سبب افزایش عملکرد و بهبود صفات کمی گیاه گردد.

evaluation quantitative, qualitative traits and elements adsorption of lemon verbena (lippia ‎citriodora l.) under biochar, vermicompost and plant growth promoting rhizobacteria ‎

the lippia genus which has over than 200 species and lippia citriodora l. is medicinally important. in order to evaluate the quantitative and qualitative characteristics and elements of lippia citriodora l. under the influence of plant growth promoting rhizobacteria (pgpr), vermicompost and biochar, a factorial experiment was conducted in a randomized complete block design with 3 replications in the research institute of forests and rangelands, alborz research station in field conditions, was implemented in 2017 on one-year seedlings. the  first factor included factors: vermi-compost at three levels (0, 6 and 12 ton/ha), the second factors was biochar  at three levels (0, 5 and 10 ton/ha) and the thirs factor was plant growth promoting rhizobacteria at two levels (non-inoculation and inoculation with combination of azotobacter chroococcum strain 5, azospirillum lipoferum strain of and pseudomonas putida). comparison of means demonstrated that the highest essential oil percentage (0.86 %) was acquired from control treatment and the highest essential oil yield with 3.74 kg/ha was observed in treatment 12 ton/ha vermicompost, 10 ton/ha biochar and inoculation with plant growth promoting rhizobacteria. the highest fe (377.06 ppm) was observed in 12 ton/ha vermicompost, 10 ton/ha biochar and non-inoculation. generally, application of 6 ton per hectare vermicompost, 10 ton per hectare biochar and pgprs on lippia citriodora can improve yield and qualitative traits of the plant through increasing growth, developing root and better absorbing water and nutrients from soil.