تاثیر نیتریک اکسید بر سمیت کادمیم با مطالعه برخی از صفات مرفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی تاج ‏خروس (‏celosia argentea var. plumosa‏)‏

به منظور مطالعه اثر سدیم نیتروپروساید (snp) به عنوان ‌آزادکننده نیتریک اکسید (no) بر برخی صفات مرفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه تاج خروس تحت تنش کادمیم، پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار (گلدان حاوی خاک لومی شنی) در بهار و تابستان سال 1396در گلخانه با متوسط دمایی 30-25 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی60 درصد با طول روز متوسط 14 ساعت انجام شد. فاکتور اول شامل کاربرد خاکی کادمیم از منبع نیترات کادمیم در دو سطح (30 و 60 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک) و عدم کاربرد کادمیم و فاکتور دوم شامل محلول پاشی برگی snp  در سه سطح (صفر، 100 و 200 میکرومولار) بود. نتایج نشان داد با افزایش غلظت کادمیم فعالیت آنزیم های آنتی‌اکسیدانی و مقادیر پراکسید‌هیدروژن، مالون‌دی‌آلدئید و کادمیم ریشه و شاخساره افزایش یافت، ولی میزان کلروفیل‌کل و وزن‌خشک ریشه و شاخساره کاهش یافت. از طرف دیگر کاربرد 100 میکرومولارsnp در بالاترین سطح کادمیم نسبت به عدم مصرف آن، به طور موثری به ترتیب موجب افزایش وزن‌خشک‌ریشه (2.4 برابر)، کادمیم ریشه (  51 درصد)، کلروفیل‌کل‌ (50 درصد) ، پرولین (74 درصد) و همچنین موجب کاهش مقدار پراکسیدهیدروژن (28 درصد) و مالون‌دی‌آلدئید (41 درصد) گردید. به نظر می‌رسد کاربرد این ماده جدا بر انباشت بیشتر کادمیم در ریشه و جلوگیری از انتقال آن به اندام هوایی، با کاهش صدمات اکسیداتیو می‌تواند تا حدی مقاومت این گیاه را برای رشد در خاک های آلوده به کادمیم افزایش دهد.

Effects of exogenous nitric oxide on cadmium toxicity by studying some of ‎morphophysiological ‎and biochemical characteristics of cock’s comb (Celosia ‎argentea var. plumosa)‎

In order to evaluate the effect of sodium nitroprusside (SNP) as nitric oxide donor (NO) on some morphophysiological and biochemical characteristics of cock’s comb plant under cadmium stress, this experiment was designed as a complete randomized factorial design with three replications (pot with sand loamy soil) in greenhouse condition (temperature 2530 °C, relative humidity 60%, and a 14/10 light–dark cycle) in spring and summer 2017. The first factor included two levels of Cd (30 and 60 mg.kg1) with noncontaminated soil, and the second factor included three levels of SNPfoliar application (0,100 and 200μM). The results showed that with increasing Cd concentration, the activity of antioxidant enzymes, amount of hydrogen peroxide (H2O2), malondialdehyde (MDA), Cd in roots and shoots  increased, while the content of total chlorophyll, shoot and root dry weight decreased. On the other hand, the pplication of 100 μM SNP at the highest level of cadmium, compared to nonapplication, dramatically increased root dry weight (2.4 fold), cadmium concentration in the roots (51%), total chlorophyll (50%), proline (74%), and also, decreased H2O2 (28%) and MDA (41%). It seems that the application of this material caused further uptake of cadmium in the roots and prevent its translocation towards the shoots, can improve the adverse effects of cadmium by a reduction in oxidative damage.