‏‌تاثیر نانوسیلیکون بر خصوصیات رشد، فیزیولوژی و بیوشیمیایی بادرشبو ‏(‏dracocephalum moldavica l.‎‏) در شرایط تنش شوری

تنش شوری یکی از مهمترین عوامل محدود کننده غیر زیستی است که عملکرد گیاهان دارویی را کاهش می دهد. به منظور مطالعه اثر محلول‌پاشی سطوح مختلف نانوذرات سیلیسیم بر خصوصیات رشد، شاخص های فیزیولوژیک و بیوشیمایی بادرشبو (dracocephalum moldavica l.) در شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و هرتکرار شامل دو گلدان در شرایط آبکشت (هیدروپونیک) در گلخانه دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش شوری در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 میلی‌مولار کلرید سدیم) و محلول پاشی با نانو ذرات سیلیسم در سه سطح (صفر، 100 و 500 میلی گرم در لیتر) بودند. شاخص های مورفولوژیک مانند ارتفاع گیاه، تعداد شاخه جانبی، وزن تر و خشک بخش هوایی و شاخص های فیزیولوژیک شامل کلروفیل، نشت غشاء، محتوی آب نسبی و شاخص های بیوشیمیایی شامل پرولین و آنزیم های آنتی اکسیدانی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد شوری شاخص های مورفولوژیک مانند ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک اندام هوایی، شاخص های فیزیولوژیک شامل کلروفیل و محتوی آب نسبی را به طور معنی داری کاهش داد و باعث افزایش میزان نشت غشاء و  مقدار پرولین گردید. درحالی که محلول پاشی نانوسیلیسیم از طریق افزایش رشد و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی از قبیل آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز موجب کاهش آثار منفی تنش شوری گردید. بهترین اثر بهبود دهندگی نانوسیلیسیم در اکثر شاخص های مورد بررسی، تیمار 500 میلی گرم در لیتر نانوسیلیسیم بود. بنابراین استفاده از شکل نانو عنصر سیلیسیم به عنوان کاهش دهنده آثار منفی تنش شوری در بادرشبو پیشنهاد می گردد.

Effects of nano silicon on‏ ‏growth, physiology and biochemical of Dracocephalum ‎moldavica L.‎‏ ‏under salinit stress condiyion

Salinity stress is one of the most important constraint for yield of medicinal plants. In order to investigation the effects of silicon nanoparticle foliar spraying on growth characteristic, physiological and biochemical parameters of dragonhead (Dracocephalum moldavica L.) under salinity stress condition a factorial experiments based on completely randomized design with three repetitions and each repetition, including two pots in hydroponic conditions was carried out at research greenhouse of Mohaghegh Ardabili University at 20182019. Experimental factors consisting salinity stress at four levels (0, 50, 100 and 150 mM of Nacl) and foliar spraying of silicon nanoparticle at three levels (0, 100 and 500 mg/l). Morphological studied traits including plant height, fresh and dry weight of plant, physiological parameters such as chlorophyll, electrolyte leakage, relative water contents and biochemical parameters such as proline and antioxidant enzyme activity were measured. Results indicated that salinity stress significantly decreased morphological traits include plant height, fresh and dry weight of plant and physiological parameters such chlorophyll and relative water content of leaves were reduced, while free proline content of leaves and electrolyte leakage from cell membranes were increased. Foliar spraying of silicon nanoparticle alleviated salinity stress effects on dragonhead plants via increases in growth characteristics and enhancing antioxidant enzyme activity such as ascorbate peroxidase and super oxide desmutase. Five hundreds mg/mL of nanosilicon showed the maximum effect on diminishing negative effects of salt stress on most of the parameters. Therefore, the use of nanoform of silicon element is proposed as alleviator of salt stress in dragonhead.