تاثیر نور، غلظت ساکارز و موقعیت فلس جفتی بر ریزازدیادی گیاه آماریلیس ‏‏(‏hippeastrum×johnsonii‏) ‏

آماریلیس یکی از گیاهان سوخدار زینتی است که تکثیر آن به‌صورت تجاری به کندی صورت می‌گیرد. کاربرد تکنیک‌های کشت بافت می‌تواند راهکاری مناسب جهت افزایش ضریب تکثیر این گیاه زینتی باشد. این پژوهش در قالب دو آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول اثر شرایط نوری و موقعیت فلس جفتی در سوخ مادری بر میزان باززایی فلس‌های جفتی آماریلیس مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمایش دوم اثر غلظت های مختلف ساکارز (30، 60 و 90 گرم در لیتر) و اثر موقعیت فلس جفتی در سوخ مادری بررسی شد. از محیط‌کشت‌ ms حاوی 0.5 میلی‌گرم در لیتر تنظیم‌کننده رشد ba به همراه 0.1 میلی‌گرم در لیتر تنظیم‌کننده رشد naa استفاده شد. آزمایش‌ها به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً‌تصادفی با پنج تکرار انجام شد. نتایج نشان داد در شرایط 16 ساعت روشنایی در مقایسه با شرایط تاریکی، تعداد سوخک بیشتری تولید گردید. همچنین از لحاظ قطر سوخک باززایی‌شده، شرایط روشنایی نسبت به شرایط تاریکی برتری داشت. یافته‌های پژوهش حاضر برتری فلس‌های جفتی لایه‌های خارجی سوخ را در مقایسه با لایه‌های داخلی نشان داد. سوخک‌های باززاشده از فلس‌های جفتی گروه یک قطورتر بودند و وزن خشک بیشتری را به خود اختصاص دادند. کاربرد ساکارز با غلظت 60 گرم در لیتر، منجر به تولید سوخک‌هایی با بیشترین میزان وزن خشک گردید. با افزایش غلظت ساکارز از 60 به 90 گرم در لیتر، قطر سوخک باززاشده به طور معنی داری کاهش یافت. به طورکلی کاربرد محیط‌کشت حاوی 60 گرم در لیتر ساکارز، فلس‌های جفتی گروه یک و شرایط 16 ساعت روشنایی جهت افزایش ضریب تکثیر آماریلیس توصیه می‌گردد.

Effect of light condition, sucrose concentration and position of twin scale on ‎maternal bulb on the propagation of twin scale explants of amaryllis (Hippeastrum × ‎johnsonii) under in vitro condition

Amaryllis is one of the ornamental bulbous plants that its proliferation is commercially slow. Application of tissue culture techniques can be a suitable way to increase the propagation rate of this ornamental plant. This study was conducted in two separate experiments. In the first experiment, the effect of light condition and position of twin scales in the mother bulb was evaluated on the regeneration of Amaryllis twin scales. In the second experiment, the effects of different concentrations of sucrose (30, 60 and 90 g/l) and the position of twin scales in the mother bulb investigated. MS medium containing 0.5 mg/l BA+0.1 mg/l NAA was used. Experiments were carried out in a factorial arrangement with five replications in a completely randomized design. Results showed that 16hour light condition lead to production of more bulblets than dark condition. In terms of bulblet diameter, the brightness conditions were superior to the dark condition. The findings of this study showed the superiority of the outermost twin scales compared to innermost twin scales. Bulblets regenerated from twin scale group 1 were thicker than the other treatments and their dry weight was also higher. Application of sucrose at a concentration of 60 g /l to the culture medium resulted in the production of bulblets with the highest dry weight. By increasing the concentration of sucrose from 60 to 90 g/ l, there was a significant decrease in the regenerated bulblet diameter. Generally, application of medium containing 60 g/l sucrose, twin scales group 1 and 16hour light conditions is recommended to increase the multiplication rate of Amaryllis.