تاثیر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی بر جوانه‌زنی بذور نارس ارکیده در دو محیط‌ کشت آزمایشگاهی

با هدف بررسی تاثیر تنظیم کننده های رشد مختلف گیاهی بر جوانه زنی بذور نارس ارکیده رقم dendrobium nobile lindl در دو محیط کشتmsوm  آزمایشی به‏‌‏صورت تجزیه مرکب در قالب طرح کامل تصادفی با 4 تکرار در مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان طی سال‌های 1394-1395 انجام شد. بیست و دو تیمار تنظیم‌کننده رشد گیاهی شامل شاهد (عدم استفاده از تنظیم‌کننده رشد)، 4 غلظت (0.5، 1، 1.5 و 2) میلی گرم بر لیتر naa یا αnaphthaleneacetic acid، 4 غلظت (0.5، 1، 1.5 و 2) میلی گرم بر لیتر kin یا kinetin، 4 غلظت (0.5، 1، 1.5 و 2) میلی گرم بر لیتر iaa یاindole3acetic acid، 3 غلظت از ترکیب kin+iaa شامل (0.5+1)، (1+0.5) و (1 +1) میلی گرم بر لیتر، 3 غلظت از ترکیب naa+iaa شامل (0.5+1)، (1+ 0.5) و (1+1) میلی گرم بر لیتر و 3 غلظت از ترکیب naa+kin شامل (0.5+1)، (1+0.5) و (1+1) میلی گرم بر لیتر در دو محیط کشت m و ms بود. اثر ساده محیط کشت بر همه صفات اندازه‌گیری شده معنی دار نبود، اما اثر ساده تنظیم‌کننده‌های رشد و همچنین اثر متقابل تنظیم‌کننده‌های رشد و محیط کشت بر تمام صفات اندازه‌گیری شده در سطح 1 درصد معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که کم ترین و بیشترین درصد جوانه‌زنی به‌ترتیب در تیمارهای شاهد و (mgl0.15+1) naa+kin در محیط کشت m مشاهده شد. کم‌ترین مدت زمان شروع جوانه‌زنی در شرایط کاربرد naa; 1.5mgl^-1  و در محیط کشت m و بیش‌ترین مدت زمان آغاز جوانه‌زنی در شرایط عدم استفاده از هورمون در هر دو محیط کشت بود. همچنین کم‌ترین مدت زمان ایجاد اسفرول در شرایط کاربرد naa 1.5mgl^-1  و در محیط کشت m و بیش‌ترین مدت زمان جهت ایجاد اسفرول در شرایط عدم استفاده از هورمون در هر دو محیط کشت، و تیمار kin+iaa (1+1mgl^-1) در محیط کشت ms بود. کم‌ترین و بیش‌ترین مدت زمان تشکیل پروتوکورم بترتیب در شرایط کاربرد naa; 1.5‌mgl^-1  و در محیط کشت m و در شرایط عدم استفاده از هورمون و در هر دو محیط کشت بود. به‌طور کلی تیمار naa1.5mgl^-1 در محیط کشت m بهترین و اقتصادی‌ترین تیمار در مقایسه با سایر تیمارها در دو محیط کشت بود، که نتیجه ترکیب و غلظت عناصر موجود در این محیط کشت مختص ارکیده‌ها می‌باشد.

Effect of plant growth regulators on germination of immature orchid seeds in two ‎culture media laboratory ‎

With the aim of investigate the effect of different plant growth regulators on orchid immature seed germination, Dendrobium nobile Lindl spicies, was performed in two experimental MS and M culture media, as a composite analysis in a randomized complete design with 4 replications in Balouchestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center during 20152016 years. Twentytwo plant growth regulator treatments included control (no use of growth regulator), 4 concentrations of NAA or αNaphthaleneacetic acid (0.5, 1, 1.5 and 2 mgl1), 4 concentrations of Kin or Kinetin (0.5, 1, 1.5 and 2 mgl1), 4 concentrations of IAA or Indole3acetic acid (0.5, 1, 1.5 and 2 mgl1), 3 combinations of Kin+IAA{(0.5+1), (1+0.5) and (1+1)} mgl1, 3 combinations of NAA+IAA{(0.5+1), (1+0.5) and (1+1)} mgl1, and 3 combinations of NAA+Kin{(0.5+1), (1+0.5) and (1+1)} mgl1 on two culture media. The simple effect of the culture medium on all measured traits was not significant, while the simple effect of growth regulators as well as the interaction effect of growth regulators and culture medium on all traits measured at the level of 1% was significant. The results showed that the lowest and highest percentage of germination were observed in control treatments and NAA+Kin (1+0.5mgl1), in M culture medium, respectively. The shortest time to start germination observed under application of NAA;1.5mgl1 inM culture medium, and the longest time to start germination was happened in the absence of hormone use in the both culture media. Also, the shortest time to spherule formation, was observed under application of NAA;1.5mgl1 inM culture medium, and the longest time to spherule formation was occurred under conditions of nonhormone use in the both culture media and Kin+IAA(1+1mgl1) treatment in MS culture medium. The shortest and longest duration to protocorm formation, was observed under application of NAA;1.5mgl1 in M culture medium, and in conditions of nonuse of hormones in the both culture media, respectively.In general, NAA;1.5mgl1 treatment in M culture medium was the best and most economical treatment in compared to other treatments in the two culture media, which are the result of combinations and concentrations the elements in this culture medium for orchids.