ارزیابی تنوع ژنتیکی عملکرد گل و اجزای آن در 12 ژنوتیپ محلی گل‌محمدی (.rosa damascena mill) استان کردستان

این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های محلی گل‌محمدی استان کردستان برای عملکرد گل و اجزای آن در گلستان تحقیقاتی زاله سنندج در سال 1393انجام گردید. صفات بر روی پایه‌های چهار ساله 12 ژنوتیپ محلی کاشت شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و سه پایه در هر کرت در زمان مقتضی اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که بین اکسسشن‌ها از لحاظ عملکرد گل و اجزای آن شامل ارتفاع گیاه، تعداد برگ در پایه، متوسط طول و عرض، تعداد گل در پایه، میانگین قطر گل، متوسط وزن تازه و خشک گل و گلبرگ و نسبت وزن گلبرگ به گل اختلاف معنی‌دار (p≤%1) وجود داشت که این می تواند زمینه اقدامات اصلاحی برای بهبود عملکرد گل را فراهم نماید. میانگین کل عملکرد گل 965.2 گرم در پایه و اکسسشن‌های کامیاران1، بانه2، سقز1 و سروآباد1 به ترتیب با 1518.35، 1334.91، 1316.43 و 1262.88 گرم گل در پایه دارای بیشترین عملکرد بودند. عملکرد گل با تعداد گل، ارتفاع گیاه، تعداد و طول و عرض برگ، قطر گل، وزن تازه و خشک گل و گلبرگ همبستگی مثبت و معنی‌دار نشان داد. گروه‌بندی حاصل تجزیه خوشه‌ای (ca)، با تفکیک بر مبنای عملکرد گل و خصوصیات اکولوژیکی مناطق منشا ژنوتیپ‌ها مطابقت نسبی داشت. نتایج حاصل از تجزیه به مولفه‌های اصلی (pca) با نتایج caمطابقت بالایی نشان داد اما از لحاظ عملکرد گل، تفکیک ژنوتیپی آن واضح‌تر بود. در مجموع، اکسسشن کامیاران1 به عنوان اکسسشن برتر برای توسعه گل‌محمدی با ژنوتیپ‌های محلی استان کردستان توصیه می‌شود.

Evaluation of genetic diversity of flower yield and its components in 12 local genotypes of Rosa damascena Mill. in Kurdistan province

This research was carried out to investigate the genetic diversity among local Rosa damascena Mill. genotypes of Kurdistan province for flower yield and its components in Zale research station in 2014. Studied traits was measured on the 4 years old plants that were planted in a randomized complete blocks design with three replications and three plants in plot at appropriate times. Results showed significant difference (p≤0.01) among the genotypes, for flower yield and its components, plant height, number of leaves in plant, leaf length and width, number of flowers in plant, diameter of flower, fresh and dry weight of flowers and petals and the ratio of petal to flower weight, that could provide a basis for improvement of flower yield. Total mean of flower yield was 965.2 g in plant and the accessions of Kamyaran 1, Baneh 2, Saqez 1 and Sarv Abad1 with 1518.55, 1334.91, 1316.43 and 1262.88 g/plant respectively produced the highest flower yield. Flower yield showed a positive and significant correlation with flower number, plant height, number and length and width of leaves, flower diameter, fresh and dry weight of flowers and petals. Results of cluster analysis (CA) classification was in accordance with flower yield and ecological characteristics of genotypes. Results of principal component analysis (PCA) showed a high consistency with the CA result, but in terms of flower yield, its genotypic separation was more clear. In general, the accessions of Kamyaran1 is recommended as a superior genotype for development of Rosa damascene in Kurdistan province.