بررسی اثر متقابل نوع محیط‌ کشت و میزان تنظیم‌کننده رشد در ریزازدیادی پایه پررشد گلابی (pyrus betulifolia)

به منظور دست یافتن به حداکثر پرآوری در محیط‌های کشت، می‌توان با توجه به نوع گونه گیاهی، از مقادیر مختلف نمک‌ها و تنظیم‌کننده‌های رشد استفاده نمود. در برخی مواقع اثر متقابل این مواد می‌تواند نتایج متفاوتی را بر میزان پرآوری گیاهچه‌ها، در شرایط درون‌شیشه‌ای در پی‌ داشته باشد. در این پژوهش تاثیر کاربرد دو محیط کشت پایه ms و ql در ریزازدیادی گلابی گونه pyrus betulifolia مورد مطالعه قرار گرفت که بیشترین میزان پرآوری در محیط کشت ql و بیشترین میزان توسعه یافتگی برگ‌ها در محیط کشت ms بود. به منظور تولید برگ‌های توسعه‌یافته‌تر در محیط کشت ql و با توجه به تفاوت در میزان خالص یون‌های no3،nh4+، cl و ca2+ در دو محیط کشت مورد بررسی، نمک‌های nh4no3 در سه غلظت 6.25، 12.5 و 18.75 میلی‌مولار و cacl2 در دو غلظت 0.9 و 1.8 میلی‌مولار به محیط کشت ql اضافه شدند. بر اساس نتایج به دست آمده افزایش در میزان nh4no3 و cacl2 تاثیری در میزان پرآوری ریزنمونه‌ها نداشت؛ اما با افزایش در میزان این دو نمک، سطح برگ ریزنمونه‌ها در محیط کشت ql توسعه یافت. در آزمایشی دیگر با هدف افزایش میزان پرآوری در محیط کشت ms، با افزایش در میزان سایتوکینین bap در این محیط کشت از 0.5 به 1، 1.5 و 2 میلی‌گرم در لیتر، پرآوری در محیط کشت ms افزایش نشان داد. به نظر می‌رسد محیط کشت ms به دلیل دارا بودن غلظت بیشتری از نمک‌های ماکرو در مقایسه با محیط کشت ql، نیازمند تنظیم‌کننده رشد بیشتری به جهت دست یافتن به پرآوری مناسب می‌باشد. در مجموع بر مبنای نتایج این پژوهش، در ریزازدیادی گلابی گونه p. betulifolia با توجه به هدف آزمایش، می‌توان از هر دو محیط کشت پایه ms و ql به همراه غلظت مناسبی از سایتوکینینbap و نمک‌های nh4no3 و cacl2استفاده نمود.

Study of Interaction effect of culture media and growth regulator concentrations on Micro propagation of pear vigorous rootstock (Pyrus betulifolia)

In order to achieve maximum proliferation in culture media, different amounts of salts and growth regulators could be used regarding to plant species. Sometimes, interaction effects of these materials could results in different results on explant’s proliferation in vitro condition. In the present study the effect of two basic culture media including MS and QL on Micro propagation of Pyrus betulifolia (pear vigorous rootstock) were studied. The highest amount of proliferation was achieved in QL culture medium and highest amount leaf expansion was in MS culture medium. In order to produce more leaf expansion in QL culture medium and as for existence of difference in ions pure amount including NO3, NH4+, Cland Ca2+ in two culture media, NH4NO3 in three concentrations including 6.25, 12.5 and 18.75 mM and CaCl2 in two concentrations including 0.9 and 1.8 mM were added to QL culture medium. As for the result, increasing NH4NO3 and CaCl2 amounts had no effect on proliferation of explants but by increasing NH4NO3 and CaCl2 leaf expansion increased in QL culture medium. In the other experiment for increasing of proliferation rate in MS culture medium, by increasing BAP amount, from 0.5 to 2 mg/l in MS culture medium, proliferation in this medium was increased. Apparently in MS culture medium with more concentration of macro elements compared to QL culture medium, it needs to use more growth regulators for achieving suitable proliferation. Totally, Results of this study showed that to succeed micro propagation of Pyrus betulifolia in both two basic culture media requires suitable concentrations of BAP, NH4NO3 and CaCl2.