ارزیابی برخی از پاسخ‌‌های فیزیولوژیکی پایه‌‌های پیوندشده و غیر پیوندی بادام به تنش خشکی

این پژوهش به منظور بررسی اثر تنش خشکی روی برخی از ویژگی های فیزیولوژیکی پنج پایه‌ی پیوندشده و غیر پیوندی بادام انجام گرفت. پایه‌ های رویشی gf677، گارنم و یک هیبرید بادام×هلوی محلی، به علاوه پایه های بذری بادام (رقم فرانیس) و هلو (ژنوتیپ محلی) در حالت پیوند شده و بدون پیوند تحت تنش خشکی قرار داده شدند. رقم پیوندک فرانیس و تیمارهای تنش شامل نگهداری پتانسیل ماتریکس خاک در حد 0.3 مگاپاسکال (شاهد)، 0.9 مگاپاسکال (تنش متوسط) و  1.5 مگاپاسکال (تنش شدید) بودند. بررسی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به صورت گیاهان گلدانی انجام گرفت. سطح تنش به مدت چهار هفته در گیاهان اعمال شد. ویژگی های فلورسنس سبزینه، غلظت رنگیزه های برگ، محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشاء و پرولین آزاد برگ اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی منجر به کاهش معنی دار محتوای نسبی آب برگ، شاخص‌ fv/fm، میزان سبزینه‌های a، b و کل و افزایش معنی دار f0، نشت یونی و پرولین آزاد برگ شد. نتایج حاصل از ارزیابی صفات بیانگر اثر منفی کمتر تنش خشکی بر پایه های پیوند شده در مقایسه با پایه های غیرپیوندی بود. به طور کلی تاثیر تنش خشکی روی پایه های بذری، هیبرید محلی و gf677 نسبتاً مشابه بود و پایه های مذکور به طور معنی داری کمتر از پایه گارنم تحت تاثیر خشکی قرار گرفتند. پایه ی هلوی بذری تحت تنش، بیشترین کاهش در ویژگی های اندازه گیری شده را نشان داد. بر اساس نتایج این بررسی، فلورسانس سبزینه به عنوان شاخصی ساده برای ارزیابی تحمل به خشکی پایه های بادام در شرایط تنش شدید خشکی پیشنهاد می شود.

Evaluation of some physiological responses to drought stress in grafted and ungrafted almond rootstocks

The effect of drought stress were studied on some physiological aspects of five grafted and ungrafted rootstocks including GF677, Garnem, peach seedlings, almond seedlings and a selected local almond ×peach  hybrid (LAP), with Ferragnes cultivar as scion. Three different drought stress levels including moderate (Ψsoil= 0.9 Mpa) sever (Ψsoil= 1.5 Mpa) and a control (Ψsoil= 0.3 Mpa) were applied in a randomized complete block design as factorial with three replications in pot plants during four weeks. Physiological traits including chlorophyll (Chl) fluorescence indices, leaf relative water contents (RWC), membrane stability index (MSI), free proline and concentrations of leaf pigments were recorded.Results showed that photochemical efficiency of photosystem II (Fv/Fm), RWC, Chl a, Chl b and total Chl were reduced significantly under drought stress while minimum fluorescence (F0), MSI and Free proline were increased noticeably. Drought stress affected significantly on evaluated traits in ungrafted rootstocks compared to grafted ones. According to results, almond seedlings, GF677 and local LAP almost showed similar responses to drought stress and had more tolerance than Garnem rootstock. Peach seedlings were affected significantly by drought stress more than the other rootstocks. Present study suggests chlorophyll fluorescence index as a simple trait for evaluation of almond rootstocks exposed to sever drought stress.