تاثیر تیمارهای نانو سیلیسیم بر برخی پاسخ‎های فیزیولوژیکی و تغذیه‎ای چچم ( (lolium perenne در خاک آلوده به فلزهای سنگین (سرب، روی، کادمیوم)

سیلیسیم یک عنصر غذایی ضروری برای برخی گیاهان علفی و عنصری سودمند برای بهبود رشد و رویارویی با تنش‎های زنده و غیرزنده به شمار می‎رود. این پژوهش روی خاک آلودۀ طبیعی به فلزهای سنگین از شهرک صنعتی روی در زنجان انجام گرفت و طی آن تاثیر کاربرد ذرات نانو سیلیس بر پاسخ‎های مورفوفیزیولوژیکی و تغذیه‎ای چچم (lolium perenne) بررسی شد. تیمار نانو سیلیس در شش سطح 100 (ns1)، 200 (ns2)، 500 (ns3)، 1000 (ns4)،2000 (ns5) و تیمار شاهد (ns0) برحسب میلی‌گرم نانو سیلیس بر کیلوگرم خاک گلدان در قالب طرح کامل تصادفی و پنج تکرار در گلخانه اجرا شد. به‌منظور اضافه کردن نانو سیلیسیم به خاک، دروایۀ (سوسپانسیون) آن تهیه و با مقدار مشخصی آب که بر پایۀ ظرفیت مزرعۀ تعیین‌شده بود، مخلوط و با استفاده از پیپت، قطره‌قطره به خاک اضافه شد. پس از گذشت دورۀ کاشت و داشت گیاه چچم، اندام‌های هوایی گیاه برداشت و غلظت عنصرهای سنگین (سرب، روی و کادمیوم) و عنصرهای غذایی (فسفر، پتاسیم و سیلیسیم) در اندام‌های هوایی اندازه‌گیری شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد، کاربرد سیلیسیم بر جذب عنصرهای آلایندۀ کادمیوم و روی و عنصرهای غذایی پتاسیم، فسفر و سیلیسیم در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. همچنین کاربرد سیلیسیم در خاک، جذب آلاینده‌های روی و کادمیوم را در گیاه افزایش داد. همچنین بیشترین میزان جذب سیلیسیم در اندام‌های هوایی چچم، در تیمار ns5 گزارش شد که نسبت به سطوح دیگر کاربرد نانو و شاهد، تفاوت معنی‎داری نشان داد. درمجموع کاربرد سیلیسیم، سبب بهبود وضعیت رشد گیاه، جذب عنصرهای غذایی و مقاومت به تنش شد.