بررسی رشد و گلدهی برخی نمونه‌های بید‌مشک (salix aegyptiaca l.) در شرایط آب‌ و ‌هوایی استان کردستان

در این پژوهش، ویژگی های رشد و گلدهی ده نمونۀ بانک ژنی (اکسسشن) بید مشک (salix aegyptiaca l.) موجود در کلکسیون ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی کردستان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شد. نتایج تجزیۀ واریانس داده ها نشان داد، بین ویژگی های ارتفاع درخت، قطر یقه، طول شاتون، نسبت طول به عرض شاتون، طول برگ، عرض برگ، نسبت طول به عرض برگ، سطح برگ و طول دمبرگ اختلاف معنی‌داری (0/01≥ p) وجود داشت. ویژگی های زاویۀ شاخۀ اصلی با فرعی، طول شاخۀ یک‌ساله، طول در عرض شاتون نیز اختلاف معنی‌داری (0/05≥ p) با هم داشتند. مقایسۀ میانگین ویژگی ها نیز گویای تفاوت معنی دار بین اکسشن ها بود. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین سطح برگ با ویژگی های مرتبط با گلدهی (طول شاتون، عرض شاتون، وزن تر و خشک شاتون) همبستگی مثبت و معنی داری و بین ارتفاع درخت و ویژگی های طول و وزن تر شاتون همبستگی منفی و معنی داری وجود داشت. تجزیۀ خوشه‎ای صفات مورد بررسی، نمونه های بیدمشک مورد بررسی را در سه خوشه گروه بندی کرد. برای تعیین نمونه‎های برتر از تجزیه به مولفه‌های اصلی استفاده شد. بر پایۀ دو مولفۀ اول و دوم که درمجموع حدود 70 درصد از تنوع را توجیه کردند، نمودار دو بعدی (بای پلات) ترسیم و مشخص شد که نمونه‎های k2، k3 و k6 نسبت به نمونه‎های دیگر برتری محسوسی داشته و می‌توان با توجه به ویژگی‌های برتر آن ها افزون بر کاشت در فضای سبز برای اصلاح ژنتیکی بیدمشک نیز استفاده شوند.