بررسی تغییرات آنزیمی و بیوشیمیایی در گیاه خیار تیمارشده با فسفیت پتاسیم در شرایط تنش قارچ fusarium oxysporum f. sp. radiciscucumerinum

در این تحقیق تاثیر پنج سطح تیمار فسفیت پتاسیم (kh2po3) روی القای مقاومت القایی فراگیر (سیستمیک) و فعالیت آنزیم‌های دفاعی و متابولیت‌های مرتبط در پنج زمان مختلف در گیاه خیار تلقیح‌شده با fusarium oxysporum f. sp. radiciscucumerinum در قالب آزمایش اسپلیت پلات در زمان بر پایۀ طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بررسی شد. پس از القای تنش قارچی، فعالیت آنزیم‌های دفاعی شامل گایاکول پراکسیداز (gpx)، کاتالاز (cat)، سوپراکسید دیسموتاز (sod) و همچنین میزان متابولیت‌هایی چون مالون د‌آلدئید (mda) و پراکسید هیدروژن (h2o2) در یک بازۀ زمانی یازده روزه بررسی شد. نتایج نشان داد، در مقایسه با گیاهان شاهد، فعالیت همۀ آنزیم‌های دفاعی و متابولیت‌های مورد بررسی در نتیجۀ تیمارهای مختلف فسفیت پتاسیم و قارچ افزایش معنی‌داری یافته است. بیشترین میزان فعالیت آنزیم‌ cat (18/7 u mg^-1 protein) در تیمار 4 گرم بر لیتر فسفیت پتاسیم (kphi4)در روز پنجم پس از تلقیح با قارچ مشاهده شد که افزایش 2/81 برابری در مقایسه با شاهد (گیاه بدون تیمار قارچ) داشت. همچنین بیشترین فعالیت آنزیم‌های gpx(233 u mg^-1 protein) و sod (10/8 u mg^-1 protein) به ترتیب با 2/21 و 1/45 برابر افزایش نسبت به شاهد، در روز سوم پس از تلقیح با قارچ و در تیمار kphi4 مشاهده شد. از سوی دیگر میزان فعالیت h2o2 در بافت‌ها و نیز زمان آن با آنزیم‌های دفاعی cat، gpx و sod همخوانی داشته و افزایش آن‌ها با هم متوازن بوده که می‌تواند بیانگر تولید h2o2 به‌ عنوان پیش زمینۀ سنتز آنزیم‌های دفاعی باشد. همچنین نتایج نشان داد، میزان فعالیت mda در تیمار  kphi4 کمتر از دیگر تیمارها بوده است که نشان‌دهندۀ کاهش آسیب بافتی و کنترل تقریبی بیماری است.