بهبود تحمل به سرمای نشاهای گوجه‌فرنگی با پیش تیمار تنش خشکی

دمای پایین منجر به آسیب های فیزیولوژیکی به یاخته در گیاهان حساس به سرمازدگی و از بین رفتن محصول در گیاهان مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری مانند گوجه‌فرنگی می شود. در این تحقیق امکان افزایش تحمل تنش سرمایی در نشاهای گوجه‌فرنگی به‌وسیلۀ اعمال خشکی با 10 و 20 درصد پلی‌اتیلن گلیکول (peg) ارزیابی شد. آزمایش در دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه بوعلی‌سینا همدان به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در چهار تکرار و در سال 1394 انجام شد. پس از اعمال تیمار تنش خشکی، نشاها به مدت شش ساعت در شش روز متوالی در دمای 3 درجۀ سلسیوس قرار گرفتند. نتایج نشان داد، پیش تیمار خشکی سبب حفظ رشد نشاهای گوجه‌فرنگی در شرایط تنش سرمایی و حفظ محتوای آب نسبی، محتوای سبزینه (کلروفیل) و فنل و همچنین سبزینۀ فلورسانس (fv/fm) آن‌ها در پایان دورۀ تنش شد. نتایج اثر متقابل نشان داد، بالاترین میزان وزن تر ریشه (2/25 گرم) و شاخساره (4/4 گرم)، محتوای آب نسبی (88/31 درصد)، fv/fm (0/834) و سبزینۀ کل (1/62 میلی گرم بر گرم وزن تر) در کاربرد 0 درصد peg و بدون تنش سرما به دست آمد. همچنین بالاترین محتوای مالون دی آلدهید (1/46 میکروگرم بر گرم وزن تر) و فنل (10/86 میلی گرم بر گرم وزن تر) در کاربرد 20 درصد peg و بدون تنش سرمایی مشاهده شد. به‌طورکلی نتایج این آزمایش نشان داد، پیش تیمار خشکی می تواند به‌طور موثری برای حفاظت نشاهای گوجه‌فرنگی از آسیب ایجادشده به‌وسیلۀ تنش دمای پایین در مراحل اولیۀ رشد استفاده شود.