تاثیر کمپوست پسماند جامد کارخانۀ روغن‌کشی زیتون بر درصد و کیفیت روغن‌زیتون رقم‌های ’زردʻ و ’روغنیʻ در منطقۀ منجیل

پسماند‌ کارخانه‌های روغن‌کشی زیتون غنی از مواد آلی و عنصرهای غذایی است، که می‌توان از آن برای بهبود حاصل‌خیزی خاک پس از کمپوست‌سازی استفاده و مشکل بازیافت آن را نیز حل کرد. بدین منظور، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در سال‌های 1392 تا 1394 در منطقۀ منجیل انجام گرفت. تیمارها شامل سطوح مختلف کمپوست تفالۀ زیتون (12، 24 و 36 کیلوگرم به ازای هر درخت به همراه 15 کیلوگرم کود دامی به‌عنوان شاهد) که روی دو رقم زیتون ’زردʻ و ’روغنیʻ بررسی شد. نتایج نشان داد، بین سطوح مختلف کمپوست و شاهد از نظر درصد روغن اختلاف معنی‌داری در سال اول وجود نداشت، اما در سال دوم درختانی که با 36 کیلوگرم کمپوست تیمار شدند، با افزایش 5/71 درصد روغن، اختلاف معنی‌داری نسبت به شاهد نشان دادند. بین سطوح مختلف کمپوست و شاهد تفاوت معنی‌داری از نظر اسیدهای چرب آزاد و جذب در طول‌موج‌های فرابنفش (k232 و k270) روغن در هر دو سال وجود نداشت. در سال دوم، درختانی که با 24 و 36 کیلوگرم کمپوست تیمار شدند از نظر ارزش پراکسید کیفیت بهتری (میزان کمتری) نسبت به دیگر تیمارها داشتند. در سال دوم کیفیت روغن از نظر میزان فلاونوئید، درختانی که با کمپوست تیمار شدند با اختلاف معنی‌دار بهتر از شاهد بود. هرچند، در این سال میزان سبزینه (کلروفیل) و کاروتنوئید کل روغن در شاهد بالاتر بود، اما نسبت سبزینه به کاروتنوئید روغن در درختان تیمارشده با کمپوست و شاهد اختلاف معنی‌داری نداشتند. دو رقم زرد و روغنی اختلاف‌های معنی‌داری از نظر اسید چرب آزاد، ارزش پراکسید روغن،  k232و k270، فنل، فلاونوئید، سبزینه و کاروتنوئید کل روغن نشان دادند. به‌طورکلی، کیفیت روغن هر دو رقم زیتون که با کود دامی و یا کمپوست تفالۀ زیتون تیمار شدند در طی دو سال بر پایۀ استانداردهای شورای بین‌المللی روغن‌زیتون در محدودۀ روغن‌زیتون طبیعی فوق ممتاز بود.