آثار دینداری با تاکید بر آرای روانشناختی غزالی در احیاء علوم الدین

غزالی از جملۀ اندیشمندان اسلامی و در پی احیای علوم دین بوده و در احیاء علوم‌الدین سعی داشته است تا طرحی احیاگونه برای دینداران زمانۀ خویش ارائه کند. در این پژوهش هدف این بوده است که آثار دینداری، با تکیه بر نظرات و آرای روان‌شناختی غزالی بیان شود. به‌‌همین منظور، تاملات غزالی در چهار ربع عبادات، عادات، مهلکات و منجیات از احیاء علوم‌الدین ذیل آثار گوناگون معرفتی، معنوی، عاطفی، اخلاقی و اجتماعی طرح شده است. دینداری معرفت‌اندیشانه درگرو پاسخ به‌دغدغه‌های وجودی و تفسیری است. منجیات دین، برای دینداران علاوه بر رفع مهلکات به ‌ایجاد احساسات مثبت عاطفی کمک می‌کنند. اخلاق جایگاه وسیعی درحوزۀ دینداری دارد. دینداران در حیاتشان باید همواره بکوشند که فضائل اخلاقی را کسب و از رذائل دوری کنند. در اندیشۀ غزالی، دین سعادت دنیوی و اخروی دینداران را تامین می‌کند.

The effects of religiosityWith emphasis on psychological views of alGhazali in Ihya ‘Ulum alDin

AlGhazali was one of the Islamic scholars who was concerned to revival of religious teachings. In Ihya’ ‘Ulum alDin, he tried to provide a pattern in this regard for the believers of his time. In this article, authors Attempt to discuss effects of religiosity with emphasis on psychological views of alGhazali. For this purpose, alGhazali’s ideas which has been expressed in four parts of Ihya’ ‘ulum aldin as ‘Ibadiyyat, ‘Adat, Munjiyat and Muhlikat has been debated under the titles of epistemic, spiritual, emotional, moral and social effects of religiosity. Knowleldge based religiosity, depends on the answers to existential and Interpretative questions. For Believers, Saviors of religion (Munjiyat), In addition to the elimination of evils (Muhlikat), help to create positive emotional feelings. Ethics has a crucial role in religiosity. Believers in their lives, must try to acquire moral virtues and avoid moral vices. In alGhazali’s thoughts, religion provides happiness for believers both in this world and in hereafter.