رابطه عقل و دین از منظر استاد شهید مرتضی مطهری

مسیله عقل و دین از کهن ترین موضوعاتی است که فیلسوفان و متکلمان مسیحی و مسلمان را به خود مشغول داشته و آنان را در گروه ایمان گرایان،و عقل گرایان انتقادی، حداکثری و اعتدالی جای داده است. از نظراستاد مطهری، به خودی خود هیچ تضادّی میان عقل و دین وجود ندارد و در تزاحم حکم عقل و شرع، حکم عقل مقدم است. به اعتقاد ایشان، عقل روح اسلام را درک، و طبق آن عمل می نماید؛ هر چند با برخی ظواهر روایی منافات داشته باشد. ایشان ایمان‌گرایی را برنمی‌تابد و از عقل گرایی حداکثری افراطی کلیفورد نیز فاصله می گیرد. لکن به نظر می رسد عقل گرایی حداکثری ضعیف و نزدیک به اعتدالی، به معنایی که توماس آکویناس و امثال وی بیان کرده اند را مورد پذیرش قرار می‌دهند؛ هرچند که در تبیین مسیله با آنها اختلاف دارند.