عقل و وحی از نظر علامه طباطبایی

کاوش‌های مقاله حاضر، رابطه عقل و وحی از منظر علامه طباطبایی را به نحو تقدّم و استقلال عقل دانسته و برآن است که مفاهیم ارایه شده از عقل و وحی از جانب ایشان، خود، دلیلی بر این مدعا است. با وجود این، مقاله پیش‌رو ادله تقدم عقل را براساس مستنداتی از آرای ایشان اقامه نموده است.به نظر می‌رسد، بر پایه بازخوانی مبانی طراحی شده علامه، مسیله تعارض عقل و وحی اساساً منتفی است؛ زیرا عقل فلسفی عهده‌دار ارزیابی شروط سه‌گانه قطعیت وحی است. از‌این‌رو، وحی غیر مطابق با عقل قطعی فلسفی عملاٌ به دایره ظنون کشانده شده، هیچ‌گاه وحی قطعی‌ای به‌دست نخواهد آمد که با عقل قطعی در تعارض باشد؛ وحی ظنی بر جای مانده نیز، به‌دلیل «ظهور لفظی» صلاحیت حجیت و تقدم بر ره‌آورد تجارب بشری، یعنی فلسفه را نخواهد داشت. افزون بر این، از نظر ایشان، حجیت روایات متواتر نیز، دلیل به‌کارگیری آن در تفسیر آیات نبوده، روایات مزبور، فاقد هرگونه حجیت تفسیری‌اند. چهار مبنا از مبانی کلیدی و سرنوشت‌سازی که علامه در تحلیل این نوع رابطه به آنها توجه بیشتری نموده است، عبارتند از: این‌همانی فلسفه و عقل، اثبات حجیت نقل از طریق فلسفه و استقلال عقل در درک معرفت، قشری و یا حداکثر ارشادی بودن معارف وحیانی و متعالی بودن معارف عقلی.