تحلیل و بررسی جایگاه ایدۀ برابری جنسی در نظریه مجازات افلاطون (با تاکید بر نظریۀ نفس)

یکی از مباحث مهم مطرح شده در نظام فکری افلاطون و بویژه در مباحث نفس‌ شناسانه، چرایی و چگونگی بهره‌مندی زنان از آموزش برابر با مردان، ضرورت ورود آنان در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، نظریۀ مجازات، و ایدۀ برابری جنسی است. در پژوهش حاضر که موضوع محوری آن ایدۀ برابری جنسی در نظریۀ مجازات افلاطون است، چند نکته اساسی و بنیادین به عنوان نتایج حاصل از این پژوهش مورد تاکید قرار خواهد گرفت: الف) از میان سه دورۀ حیات کلی نفس (حیات پیشین نفس، حیات همراه با بدن، و حیات پس از مفارقت از بدن)، افلاطون «مجازات» را مربوط به دورۀ میانی حیات نفس میداند. ب) مولفه‌های تعیّن بخش نظریۀ مجازات در نگاه افلاطونی، بیش از آنکه وابسته به عنصر جنسیّت بوده و معطوف به جسم و تن آدمی باشد، ناظر بر عنصر «نفس» است. ج) از نظر افلاطون، غایتِ مجازات حتی در مواقعی که ممکن است به تنبیه بدنی فرد بیانجامد؛ اولاً و بالذات، تربیت نفس است نه تنبیه بدنی. د) و نکته پایانی و مهم اینکه نیل به ثبات، امنیت و عدالت در جامعه که اساساً ایده‌آل افلاطونی است، تنها در سایۀ نظریۀ مجازاتِ فارغ از جنسیت امکان‌پذیر خواهد بود. از این رو، وی در نظام فکری خویش و بویژه در رسالۀ جمهوری، به دفاع از ایدۀ برابری جنسی در باب مجازات میپردازد.

the place of the idea of gender equality in plato’s theory of punishment (with an emphasis on theory of the soul)

the issue of gender was extensively discussed for the first time in plato’s dialogues, especially in the republic, and since then, many views have been raised about it. in this article, we will explain and analyze plato’s perspective on why and how women benefit from equal education and the necessity of their entry into the economic, political, and social fields in his utopia. furth  ermore, we will investigate the idea of gender equality in the context of punishment, emphasizing the theory of comprehensive punishment, purposeful and basic justice. in the present study, it will become clear that the determining components of the platonic theory of punishment are not related to the element of &gender.& instead, they focus on the element of &soul& rather than the human body. in other words, among the three general life periods of the soul (previous life, together with the body, and after separation from the body), &punishment& is related to the middle period of the soul’s life. secondly, according to plato, the goal of punishment, even in cases where physical punishment may be considered, is originally and essentially aimed at the soul, not the body. thirdly, achieving stability, security, and justice in society, which are essentially the platonic ideals, is possible only in the shadow of the theory of punishment independent of gender. this is why he defends the idea of gender equality in the republic.