بررسی تحلیلی- انتقادی نظریۀ اشتراک معنوی در گزاره‌های الهیاتی از منظر آیت الله جوادی‌آملی

علامه جوادی آملی، از شارحان برجستۀ حکمت متعالیه، در معناشناسی گزاره‌های الهیاتی، نظریۀ اشتراک معنوی را در گزاره‌های لفظی الهیاتی و گزاره‌های برآمده از واقع پذیرفته است. توجه ایشان به نظریات دیگر در معناشناسی گزاره‌ها و همچنین چالش‌های مطرح در مورد نظریۀ اشتراک معنوی، سبب شده است که تقریر ایشان از این نظریه، دربردارندۀ زوایای جدیدی باشد؛ از جمله تاکید بر نظریۀ وضع الفاظ برای ارواح معانی، امکان عقل برای شناخت مفهومی واجب در حوزۀ ذات و صفات ذاتی، سازگار دانستن نظریۀ اشتراک معنوی با نظریۀ وحدت شخصی، تطبیق گستردۀ این نظریه در آیات و روایات. با این‌ همه ملاحظاتی در این تقریر وجود دارد که ممکن است اصل نظریۀ اشتراک معنوی را به چالش بکشد که از جملۀ آنها می‌توان به نارسایی ادلۀ این نظریه، ناسازگاری نظریۀ اشتراک معنوی در گزاره‌های لفظی الهیاتی با قواعد زبان عرب، محذور اکتناه واجب و منتفی شدن این نظریه بر پایۀ وحدت شخصی وجود اشاره کرد.

AnalyticalCritical Study of the Theory of content participation in Theological Propositions from the Perspective of Ayatollah Javadiyeh Amoli

As a prominent commentator of divine wisdom, Ayatollah Javadi Amoli has confirmed – in the course of the semantics of theological propositions – the theory of content commonality in theological propositions and propositions derived from reality. His consideration of other theories associated with the semantics of propositions and the challenges to the theory of content commonality have marked his interpretations as innovatory. The emphasis on the theory of coining words for the spirit of meanings, the contribution of the intellect to the conceptual recognition the Essence and Essential Attributes of the Necessary Being, the consideration of the theory of content commonality with the theory of Particular Unity  as compatible, and the wide application of this theory to the qura’nic verses and Islamic narrations can be suggested as innovative aspects of his work. Nevertheless, some aspects of his interpretations may challenge the essence of the theory of content commonality. These aspects include the inadequacy of the arguments used to prove this theory, the incompatibility of the theory of content commonality in theological propositions with the rules of Arabic language, the impossibility of reaching the root Essence of the Necessary Being, and the negation of this theory by the Particular Unity of Being.