محوریت نظام نمادشناسی افلاطون در بازخوانی هستی‌شناختیِ ارتباط موجودات با خدا

افلاطون واژۀ نماد را به صورت آشکار در مباحث فلسفی خود به‌کار نبرده است، اما با تدقیق در آثار وی بر اساس اصل حکایت‌گری نماد از امر نمادینه‌شده و نوع نگاه وی به هنر و اثر معرفتی آن، می‌توان به معنای نماد در تفکر فلسفی وی پی برد. اهمیت نظریۀ ایده که مرکز ثقل نظریه‌های هستی‌شناسی افلاطون است، در مفهوم‌شناسی نماد نقش محوری ایفا می‌کند، به‌طوری که رابطۀ نماد و امر نمادینه‌شده بر پایۀ رابطۀ سایه یا تصویر با اصل و بهره‌مندی سایه از اصل استوار است. تدقیق در معنای بهره‌مندی نیز معنای ظهور را دربر دارد که اساس ارتباط نماد و امر نمادینه‌شده محسوب می‌شود. بنابراین تحلیل معنای نماد در مستندات افلاطون موید این مطلب است که در مراتب جهان هستی نیز روابط نمادین حکمفرما هستند؛ چنانکه محسوسات نماد ایده‌ها و ایده‌ها نماد اصل خیر (خدای نظام فلسفی افلاطون) هستند. این پژوهش با ابتنای بر روش تحلیلی توصیفی و واکاوی آثار افلاطون، جایگاه خدا در هستی و نوع روابط موجودات با او را، با محوریت نظام نمادین تبیین می‌کند و آشکار می‌شود که خدا اصل وحدتی است که هیچ‌گاه نماد چیزی قرار نمی‌گیرد و شناخت و توصیف ذات او، صرفاً از طریق شناخت نمادها حاصل خواهد شد.

The Centrality of Plato’s Symbolic System in his Ontological Perception of Creatures’ Relationship with God

Although Plato has not used the word symbol in his philosophical discussions, we might grasp the meaning of symbol in his philosophical thinking via a careful examination of his works based on the premise that a symbol refers to a symbolized phenomenon as well as his stance toward art and its epistemic effect. As the core of Plato’s epistemological theories, the theory of idea plays a key role in the conceptualization of symbol, in a way that the relationship between symbol and the symbolized phenomenon comes to be based on the relationship between the shadow or image and the origin and the benefitting of the shadow from the origin. The careful examination of the meaning of benefitting leads to the idea of form, which is the basis of the relationship between the symbol and the symbolized. Therefore, the analysis of the meaning of symbol in Plato’s works supports the suggestion that the hierarchy of the world of beings, too, is governed by symbolic relationships, as phenomena are the symbols of ideas and ideas are the symbols of the principle of good – the God in Plato’s philosophical system. The study at hand adopts the analyticaldescriptive approach to explore Plato’s works in order to explicate the status of God in the world of being and the nature of creatures’ relationship with him based on the symbolic system. The findings reveal that God is the principle of unity that never comes to be the symbol of anything, and knowing and describing his essence is only possible through knowing the symbols.