بررسی علل تخلفات رانندگی در شهرستان اراک و پیشنهاد راهکارهای مناسب برای آن

امروزه حق یا ناحق، خوب یا بد، «ماشین» در مفهوم عام و خاص آن بر زندگی بشر، سایه افکنده و در کلیۀ شئون حیات انسانی، رخنه کرده است. تخلفات رانندگی، یکی از صور مسائل اجتماعی و یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های جوامع امروزی در بحث کنترل ترافیک درون‌شهری و برون‌شهری محسوب می‌شود که موجب بروز آسیب‌های زیادی به نهاد خانواده و جامعه می‌شود. هدف از این پژوهش، بررسی علل تخلفات رانندگی، بهبود وضعیت عبورومرور، تسهیل، تسریع در رفت‌وآمد وسایل نقلیه، کاهش تخلفات رانندگی و پیشنهاد راهکارهای مناسب برای رفع مشکلات ترافیکی شهر اراک می‌باشد. پژوهش ازلحاظ ماهیت و هدف از نوع پژوهش کاربردی است و از روش کنونی و فناوری توصیفی - تحلیلی و روش پیمایشی برای گردآوری اطلاعات و با تهیۀ پرسشنامه و مطالعۀ میدانی و مشاهدۀ مشارکت‌آمیز و فنون تکمیلی مثل فنون اسنادی و کتابخانه‏ای نیز بهره گرفته شد. جامعۀ ‏آماری، رانندگان شهرستان اراک است که به‌منظور همگن‌سازی درصد فراوانی‌ها، نمونه‏گیری به طریق تصادفی و جامعۀ نمونه با استفاده از جدول تاکمن محاسبه و از طریق فرمول کوکران حدود 100 نفر انتخاب ‌شده است. در این پژوهش از نظریۀ دورکیم، مرتن، ساترلند و والتررلکس برای تبیین گرایش به تخلف از قوانین راهنمایی و رانندگی و برای اطمینان از روایی ابزار گردآوری دادها، از نظرات اساتید و متخصصان راهور و همچنین تعدادی از تکمیل‌کنندگان پرسشنامه (رانندگان) بهره گرفته شد. پرسشنامه برحسب مقیاس نگرش‌سنج لیکرت به 5 سطح (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم) تقسیم گردیده و از آزمون کای اسکور 2x به ترتیب به‌عنوان ابزار و آزمون فرضیه استفاده ‌شده است. نتایج مطالعه نشان داد که بین همۀ فرضیات مطرح‌شده از قبیل سن (29/75 درصد سنین 35-25 سال)، جنس (92 درصد مردان)، سطح سواد و تحصیلات (93/26 درصد تا مقطع متوسطه)، ناآگاهی مردم و رانندگان (62 درصد) و عدم مشارکت اجتماعی مردم (87 درصد) به‌عنوان متغیرهای مستقل و تخلفات رانندگی به‌عنوان متغیر وابسته، رابطۀ مستقیم وجود دارد.