مبادیِ فلسفیِ «قواعد» در علومِ اجتماعی از وینچ تا دیویدسن

در این مقاله می کوشم به تحلیلِ فلسفیِ جایگاه و نقشِ «قواعد» در چارچوبِ زندگیِ اجتماعی بپردازم، و نشان دهم که یک علم اجتماعیِ قواعدبنیاد چه مبادی و لوازمی دارد. در این راستا، ابتدا بحثهای کلاسیکِ وینچ دربابِ «کنشهای معنادار» را بازسازی می کنم، و نشان می دهم که چگونه وینچ با تحلیلِ «زندگی اجتماعیِ قاعده مند» نوعی «جامعه شناسی تفسیری» پی می ریزد. سپس به سه نقدِ اصلی به استناد به «قواعد» به عنوان منبعِ تحلیلهای جامعه شناختی می پردازم، که به نظر می رسد خزانۀ فلسفیِ وینچ برای پاسخ به آنها کفایت ندارد. در گامِ آخر این ادّعا مطرح می گردد که بسیاری از این نقدها به فقدانِ نوعی «نظریۀ عاملیت» در «نظریۀ ساختاریِ» ویتگنشتاینیِ وینچ بر می گردد، و از اینرو می توان با افزودنِ یک نظریۀ عاملیتِ مقتضی آن نقدها را پاسخ گفت. بدین منظور، ایده‌های دیویدسن، دیگر فیلسوفِ تفسیرگرای سدۀ بیستم، به عنوان منبعی ارزشمند برای دستیابی به فهمِ بهتری از رابطۀ کُنشگران با قواعدِ اجتماعی معرّفی می شود.

the philosophical status of ’rules’ in the social sciencewinch v. davidson

in this essay, i’ll try to deal with the philosophical analysis of the status and role of ’rules’ in the framework of social life, and show what the foundations of a rule based social science are. thus, first, i’ll reconstruct winch’s classical discussion about ’meaningful actions’, and show how winch, through the analysis of ’the rule governed social life’, builds up a certain type of ’interpretive sociology’. then, i’ll turn to three basic criticisms of the appeal to rules as some source of sociological explanations, which seems winch’s philosophical apparatus can’t handle them. in the last section, this claim will be put forward that these criticisms are mainly due to the lack of some ’agency theory’ in winch’s ’wittgensteinian structuralist theory’, and so, one can, by devising an adequate theory of agency, resolve the problems involved. for this purpose, davidoson’s ideas will be presented as a worthwhile, well grounded source to obtain a clear, distinct understanding of the relationship between the social rules and agents.