جایگاه دعا و نیایش در سلوک اشراقی و مناجات‌های شیخ اشراق با ستارگان

شیخ اشراق دارای رساله‌های مستقلی در زمینه‌ دعا و نیایش است. همچنین در لا به لای آثار فلسفی وی مناجات‌هایی ذکر شده‌اند که در مجموع می‌توان آنها را به دو دسته‌ نیایش (دعا و صلوات) و ستایش (تسبیح و تقدیس و سلام) تقسیم نمود. در این مقاله با بررسی انواع مناجات‌های بکار رفته در آثار شیخ اشراق علت توجه یک فیلسوف به دعا و نیایش مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور به توصیه‌های شیخ اشراق نسبت به خواندن دعا توجه شده است و دعاهای سالکان خطاب به خداوند و فرشتگان و متقابلا دعای خداوند و فرشتگان در حق سالکان در آثار شیخ اشراق بررسی شده است. بر این اساس و نشان داده شده است که دعا و نیایش بخشی از نظام حکمت ذوقی و متناسب با سلوک اشراقی سهروردی است. همچنین مضامین بکار رفته در ادعیه‌ وی با مطالب فلسفی و حکمی سهروردی و نیز تفکر حکمت خالده‌ وی مطابقت دارد؛ به نحوی که می‌توان به کمک این ادعیه، به برخی از نکات ذکر نشده در نظام مابعدالطبیعی و دیدگاه‌های فلسفی وی دست یافت. همچنین با بررسی ادعیه‌ وی خطاب به سیارات آسمان و نفوس فلکی، به ارتباط این گونه دعا‌ها با علوم غریبه اشاره شده است و نشان داده شده است که با وجود باطل شدن نظریه‌ افلاک و نفوس فلکی، چگونه می‌توان مناجات‌های وی با کواکب را همچنان قابل قبول دانست.

The place of prayer and sanctification in ishraghi journey and the prayers of the sheikh Ishragh with the stars

Sheikh Ishraq has independent treatises on prayer and sanctification. In addition to his philosophic works, alms have been mentioned that, in general, they can be divided into two categories of prayer (Do’a and Salavat) and sanctification (tasbih and taghdis and salām). In this paper, the attention of a philosopher to prayer is examined by examining the kinds of sanctification used in the works of Sheikh Ishraq. For this purpose, the Sheikh Ishraq’s advice to prayer is considered, and the prayers of the seekers addressed to the Lord and the angels, and the prayers of the Lord and the angels in the lawyers are mentioned in the works of Sheikh Ishraq. It has been shown on this basis that prayer are part of the system of prennial philosopy that is suited to Suhrawardi’s Ishraqi’s journey. It is also mentioned to his prayers for the stars and souls of spheres, and the related of this prayers to occult works. And it has been shown that despite the falsehood of the intensity of the theory of the spheres his prayers with the stars remain valid.