بررسی تقریر نوین سوئینبرن از برهان دکارت بر اصالت نفس و بازسازی آن براساس برهان «انسان معلق در فضا»ی ابن‌سینا

دکارت در پی رسیدن به اصل «میاندیشم، پس هستم»، برهانی برای اثبات اصالت نفس اقامه کرده است. سوئینبرن، فیلسوف دین معاصر، پس از تقریر این برهان میگوید: این استدلال تنها اثبات میکند که نفس «شرط کافی» برای وجود داشتن من است و نه شرط لازم؛ از این رو تقریری از آن ارائه میدهد که به باور او «شرط لازم بودن» وجود نفس را نیز ثابت میکند. اما این تقریر نیز همچنان با اشکال ها و ابهام هایی مواجه است؛ زیرا اولًا ذاتی یا انفکاک ناپذیربودن «اندیشیدن» برای «من» در آن اثبات نشده است؛ ثانیاً در این تقریر از صرف تصورپذیربودن یک امر، تحقق و وقوع خارجی آن امر نتیجه گرفته شده است که استنتاج نادرستی است. در این مقاله، با روشی تحلیلی، تقریر سوئینبرن بررسی شده، آنگاه استدلال «انسان معلق در فضا»ی ابن سینا معرفی گردیده و سپس با الهام از آنچه ابن سینا در این باب گفته، برهانی برای اثبات اصالت نفس پیشنهاد شده است که از اشکال های یادشده مصون باشد. این برهان اولاً نه از ذاتی بودن «اندیشیدن» برای «من»، بلکه از قضیه ای بدیهی، یعنی «آگاهی من به خودم» آغاز شده است؛ ثانیاً در این تقریر از صرف تصورپذیربودن یک امر، وقوع آن استنتاج نشده، بلکه در آن به موقعّیتی تمسّک شده است که در شرایطی خاص، فرد واقعاً میتواند این حالت را در خود تجربه کند.

a study of swinburne's new recounting of descartes'sargument on the originality of the soul and itsreconstruction based on ibn sina's argument of“floating man in space”

introduction: following the principle of i think, then i am,descartes put forward an argument to prove the originality of thesoul. the contemporary philosopher of religion, swinburne, afterrecounting this argument speaks: “this argument only proves that thesoul is a 'sufficient condition' for my existence, not a necessarycondition”.method: the method of discovery in this issue is biblical and themethod of evaluation is rational analythic.finding: swinburne offers an account of descartes's argument,which, in his opinion, also proves the necessary condition of theexistence of the soul. but this recounting also still faces problems andambiguities; for, first, the inherent or inseparable nature of thinkingfor the i has not been proved; secondly, in this recounting, theexternal realization and occurrence of a thing is concluded from themere conceivability of that thing. this conclusion is incorrect. in thisarticle, swinburne's recounting is examined analytically, then ibnsina's argument floating man in space is introduced and then,inspired by what ibn sina said in this regard, an argument is proposedto prove the originality of the soul that is safe from the mentionedcomplication. this argument begins, first, not with the inseparabilityof thinking for i, but with an evident proposition, that is, my selfawareness.secondly, in this recounting, the occurrence of a thing isnot inferred from its mere conceivability, but it is based on a situationin which, in certain circumstances, one can actually experience thisstate in oneself. conclusion: descartes's argument for the originality of the soul,based on the conceivability of the soul without the body, isincomplete. this argument only proves that the soul is a sufficientcondition for the existence of the i and not a “necessary condition”.swinburne's new recounting of it, although it removes some of thecomplication involved in it and shows that the soul is also anecessary condition for the existence of the i, leaves some of thecomplications entered into it; for, first, the inseparability of thinkingfor i has not been proved; secondly, in this argument the externalrealization and occurrence of a thing is concluded from the mereconceivability of that thing. this conclusion is incorrect. but ibnsina's argument floating man in space is a precise and profoundargument that tries to show the immateriality of the soul and thedifference between the soul and the body based on the presential andintuitive knowledge of man. in this article we have shown that ibnsina's expression can be reconstructed in a new form and in a strongerargumentative way than descartes and swinburne's argument in sucha way that it is safe from the fault entered into them. this argumentbegins, first, not with the inherent nature of thinking for me, butwith the evident proposition, my self-awareness. secondly, in thisargument, the occurrence of a thing is not inferred from the mere factthat it is conceivable, but it is based on a situation in which, in certaincircumstances, one can actually experience this state in oneself.