معرفت عقلی در پارادایم سلفی گری
|
|
|
|
|
نویسنده
|
پورامینی محمد باقر
|
منبع
|
ذهن - 1400 - شماره : 86 - صفحه:111 -130
|
|
|
چکیده
|
عقل به عنوان یک قوّه ادراکی، توان درک حقایق را به نحو کلی داراست و با فهم عقلانی میتوان به شناخت و ادراک مفاهیم کلی دست یافت. معرفت عقلی معرفتی اصیل، معتبر و قابل استناد است و عقل منبعی برای کسب معارف دینی شمرده میشود. عقل در کنار کتاب و سنت قطعیه، حجّتِ معتبر بوده، قادر است به معرفت راستین دست یابد و حقایق هستی را کشف کند؛ لیکن معماران مکتب سلفی با عرضدانستن عقل و انکار جوهریت آن، معقولبودن را یک صفت غیر لازم به شمار آورده، ضمن توصیف عقل به عنوان یک غریزه، آن را عنصر مستقل در فهم حقایق باور ندارند و جایگاه مدرک کلیاتبودن عقل را تنزل داده، آن را با حس و خیال همسان میداند و عقل صریح مورد پذیرش ایشان یک عقل حسی خواهد بود. در پاردایم سلفیگری محور نقل است و عقل حجیت نیست و قابلیت پیروی ندارد و به وقت تعارض شرع و عقل، تقدیم شرع واجب است؛ در حالی که بسیاری از آموزههای بنیادین دین مانند اثبات خدا، اوصاف و افعال الهی از سنخ مسائل عقلی است.
|
کلیدواژه
|
عقل، معرفت عقلی، کلام شیعه، سلفی گری، ابن تیمیه
|
آدرس
|
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی, گروه کلام, ایران
|
پست الکترونیکی
|
pouramini47@yahoo.com
|
|
|
|
|