تحلیل انسجام غیرساختاری در سوره لیل با رویکرد زبانشناختی نقشگرا
|
|
|
|
|
نویسنده
|
امرایی محمدحسن
|
منبع
|
ذهن - 1398 - شماره : 77 - صفحه:215 -244
|
|
|
چکیده
|
ارتباط و انسجام میان اجزای مختلف سورههای قرآن موضوعی است که از قرنها پیش در سخن قرآنپژوهان غربی و شرقشناسان جایگاه خاصی یافته و برخی همانند نولدکه، بلاشر، کارلایل، گلدزیهر و...، با طرح ادعاهایی بیدلیل و بر خلاف روایات تاریخی تلاش کردهاند موضوع انسجام در قرآن کریم را بشری و سلیقهای قلمداد کنند. این پژوهش بر آن است با نگاهی فراجملهای و متنبنیاد با اتکا به نسخه تکاملیافته از نظریه نظاممندِ نقشگرای دستوری هالیدی و نیز مفهوم هماهنگی انسجامی که رقیه حسن مطرح نمود، عوامل انسجام و هماهنگی انسجامی را در تمام آیات سوره «لیل»، به صورت گزینشی و استقرایی به بوته نقد و ارزیابی توصیفی تحلیلی و آماری گذاشته است تا ضمن ارائه پاسخی عملی و کاربردی به اتّهامات ناروای مستشرقان و قرآنپژوهان غربی در موضوع انسجام قرآن نشان دهد که سوره لیل از قرآن کریم کاملاً منسجم و دارای هماهنگی انسجامی است و ادعای مدعیان غربی و شرقشناسان در مورد بینظمی و عدم تناسب و همبستگی آیات قرآن و اسلوب آن، بهویژه در خصوص سوره لیل در این مطالعه موردی، بیاساس و فاقد وجاهت منطقی و علمی است. دستاورد پژوهش که به شیوه توصیفی تحلیلی نگاشته شده، نشان داد که: 1. متن سوره لیل باتوجه به شاخصهای هالیدی و حسن درصد بالایی از انسجام متنی نزدیک به 96% را داراست. 2. عامل انسجامی جزء و کلّ در متن سوره بیشترین کاربرد را دارد. 3. بهجز عامل نامگذاری، تمامی عوامل واژگانی و دستوری در متن سوره حضور فعال دارند.
|
کلیدواژه
|
قرآن کریم، تحلیل گفتمان، عوامل انسجام، سوره لیل، زبانشناسی نقشگرا، هالیدی و حسن
|
آدرس
|
دانشگاه ولایت ایرانشهر, گروه زبان و ادبیات عربی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
m.amraei@velayat.ac.ir
|
|
|
|
|