تحلیل انتقادی فلسفه عمل از دیدگاه هیوم با تاکید بر آرای فلاسفه مسلمان
|
|
|
|
|
نویسنده
|
شادپور میثم ,شیروانی هرندی علی
|
منبع
|
ذهن - 1397 - شماره : 75 - صفحه:201 -230
|
|
|
چکیده
|
فلسفه عمل شاخهای نو از فلسفه است که عمل آدمی را مورد پژوهش فلسفی قرار میدهد و به پرسشهایی از قبیل چیستی فعل و فاعل میپردازد و مقومات و شروط لازم برای تحقق فعل و فاعل را میکاود؛ همچنین از اختیار و آزادی عمل پرسش میکند و نسبت آن با اصل علیت را مورد توجه قرار میدهد. در این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی به بررسی دیدگاه هیوم درباره مسائل فلسفه عمل میپردازیم. این مقاله از دو جهت، قابل توجه و کمسابقه است: نخست اینکه تقریری از مسائل فلسفه عمل را عرضه میکند و دیگر اینکه دیدگاه هیوم درباره این مسائل را بررسی میکند. در این نوشتار روشن میشود که هیوم همان تلقی سنتی از فعل را قابل قبول میداند؛ ولی درباره فاعلیت آدمی تبیین متمایزی عرضه میکند و اگرچه فعل آدمی را مشمول اصل علیت میداند، از آزادی به معنای خودانگیختگی فعل از فاعل دفاع میکند. لازم است ذکر گردد که فلاسفه مسلمان نیز از ایده فاعلیت مختار دفاع میکنند بیآنکه در دام تفسیرهای سابژکتیو و ذهنی از آنها فرو افتند.
|
کلیدواژه
|
فلسفه عمل، هیوم فعل، فاعل، اختیار، ضرورت علّی
|
آدرس
|
دانشگاه باقرالعلوم (ع), ایران, پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, گروه فلسفه, ایران
|
پست الکترونیکی
|
shirvani@hawzeh.ac.ir
|
|
|
|
|