مطالعه عوامل موثر بر توسعه مکانیزاسیون برنج در استان گیلان با تکنیک دلفی

افزایش هزینه های تولید برنج از دغدغه های تولید این محصول در ایران است. بنابراین، توسعه مکانیزاسیون کشت برنج به منظور کاهش هزینه های تولید آن، یک ضرورت است. در این راستا، به منظور شناسایی پیش برنده ها و بازدارنده های مکانیزاسیون کشت برنج در استان گیلان، تحقیقی به روش دلفی در سه مرحله انجام گرفت. با مشورت اساتید دانشگا هی گیلان و پژوهشگران بخش فنی و مهندسی موسسه تحقیقات برنج کشور، تعداد 30 نفر کارشناس خبره مکانیزاسیون برنج شامل کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان و ادارات کشاورزی تابعه (مدیریت های کشاورزی شهرستان های رودسر، لنگرود، املش، لاهیجان، سیاهکل، آستانه اشرفیه، رشت، انزلی، صومعه سرا، فومن، شفت، ماسال، تالش و آستارا) و همچنین کارشناسان مکانیزاسیون بخش فنی و مهندسی موسسه تحقیقات برنج کشور، به عنوان مخاطبان تحقیق، شناسایی و انتخاب شدند. نتایج نشان داد که توسعه زیرساخت های مکانیزاسیون همچون افزایش تعداد بانک نشاء با کسب 5/97 درصد از توافق نهایی کارشناسان مکانیزاسیون استان گیلان و ارتقاء سطح خدمات پس از فروش ماشین آلات به خصوص ماشین آلات و تجهیزات وارداتی با کسب 8/95 درصد از توافق کارشناسان، به ترتیب به عنوان مهمترین عوامل پیش برنده توسعه مکانیزاسیون کشاورزی در استان گیلان بودند. همچنین مطالعه دلفی بازدارنده ها بیانگر آن بود که کوچک بودن و پراکندگی اراضی شالیکاری در استان گیلان با کسب 1/94 درصد از توافق نهایی کارشناسان مخاطب و قیمت پایین برنج سفید با کسب 5/92 درصد از توافق کارشناسان مکانیزاسیون برنج در استان گیلان نیز به عنوان مهمترین عوامل بازدارنده بودند. بنابراین، توجه به زیرساخت های مکانیزاسیون کشاورزی، اعتمادسازی در راستای تامین کلیه خدمات بعد از فروش، اهتمام به تجمیع اراضی شالیکاری کوچک و سیاست گذاری مناسب در راستای خرید تضمینی برنج با قیمتی متناسب با نرخ تورم، از اقدامات مهمی است که باید مورد توجه متولیان وزارت کشاورزی قرار گیرد.

The study of the factors affecting the development of mechanization of rice cultivation in Guilan province by Delphi technique

A Delphi study was conducted in three phases to identify the driving and inhibiting factors of the development of mechanized cultivation of rice in Guilan province. After consultation with professors and researchers in related institutions, 30 experts from the agricultural organization of Guilan province and its subsidiary offices as well as faculty members of agricultural research centers of Guilan province were identified and selected for the study. Results showed that “The development of infrastructures such as increasing the number of transplanting banks” with the acquisition of 97.5% of the final agreement of mechanization experts and “Improve the machinery’s aftersales services, especially for imported machines and equipments with 95.8% of experts agreement were the most driving factors for the development of paddy fields mechanization in Guilan province. The Delphi study of inhibiting factors also indicated that “the small and scattered paddy fields” with acquisition of 97.5% of the experts agreement and “Low price of milled rice” with acquisition of 92.5% of experts agreement were the top inhibiting factors of the development of rice mechanized cultivation in Guilan province.