شناسایی و تحلیل پیشران‌های توسعه کشاورزی حفاظتی در استان آذربایجان شرقی

مسئله فرسایش خاک در کشورهای در حال توسعه به مراتب شدیدتر از کشورهای توسعه یافته است. لازم است به علت انجام کشاورزی سنتی در بین کشاورزان، با توجه به هزینه زیاد نسبت به سود آن، کشاورزی حفاظتی به هدف اصلی تبدیل شده و تحقیقاتی در این زمینه صورت گیرد. لذا در گام اول پیشران‌های توسعه کشاورزی حفاظتی شناسایی شدند. این کار به روش تحلیل محتوای کیفی منابع و انجام مصاحبه با متخصصان و صاحب‌نظران حاصل از 22 مصاحبه نیمه ساختاریافته در استان آذربایجان شرقی انجام شده است. در گام دوم پیشران‌ها رتبه‌بندی و گروه‌بندی شدند. در گام سوم برای طراحی الگو از روش الگو‌سازی ساختاری تفسیری جهت تعیین سطح پیشران‌های اصلی شناسایی و روابط درونی بین پیشران‌ها استفاده شد. جامع و الگوی پیشران‌ها طراحی شدند و بعد از تشکیل کمیته‌ی فنی متشکل از 6 نفر با کارشناسان در بخش تحلیل پیشران‌های حاصل از تحلیل محتوای متن مصاحبه‌ها در مرحله کدگذاری اولیه، 37 عامل پیشران برای توسعه کشاورزی حفاظتی مشخص شدند، کدهای اولیه در هشت گروه اصلی شامل سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی، ساختاری و نهادی، حمایتی و مالی، نظارت و ارزیابی، فرهنگ‌سازی، بازار نهاده و زیر ساختی، تحقیق و توسعه و ترویجی و آموزشی طبقه‌بندی شدند. با استفاده از روش الگوسازی ساختاری تفسیری، هشت پیشران اصلی شناسایی شده و با ترسیم الگوی پیشران‌ها، پیشران‌های توسعه کشاورزی و حفاظتی در چهار سطح قرار گرفتند. در سطح یک الگو پیشران بازار نهاده و زیرساختی به‌عنوان پایه و ریشه اصلی الگوی پیشران‌های کشاورزی حفاظتی قرار گرفت. به عبارتی توسعه کشاورزی حفاظتی بیش از هر پیشران دیگر نیازمند این عامل است و این عامل به عنوان پایه است. پیشران‌های (سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی، ساختاری و نهادی، فرهنگ‌سازی، تحقیق و توسعه و ترویجی و آموزشی) در سطح دوم طراحی الگو قرار گرفتند و مشخص شد بین آن‌ها ارتباط قوی وجود دارد، همچنین در سطح سوم طراحی الگو، پیشران حمایتی و خدماتی قرار گرفت و در سطح چهارم نیز پیشران نظارت و ارزیابی مشخص شد. نتایج تحقیقات نشان از تاثیر این عامل بر پذیرش توسعه کشاورزی حفاظتی است.

analysis of barriers to the development of conservation agriculture in east azarbaijan province

the problem of soil erosion in developing countries is much more severe than in developed countries. it is necessary to carry out traditional agriculture among farmers, considering the high cost compared to its profit, conservation agriculture has become the main goal and research should be done in this field. therefore, in the first step, the drivers of conservation agriculture development are identified. this work was done by analyzing the qualitative content of sources and conducting interviews with experts and experts from 22 semi-structured interviews in the province. in the second step, the propellants were ranked and grouped. in the third step, the interpretative structural modeling method was used to determine the level of the main driving forces and the internal relationships between the driving forces. comprehensive and model drivers were designed and after the formation of a technical committee consisting of 6 people with experts in the driver analysis department, as a result of the content analysis of the interviews in the initial coding stage, 37 driver factors for the development of conservation agriculture were determined, the initial codes in eight main groups including policy and planning, structural and institutional, support and financial, monitoring and evaluation, culture building, input market and infrastructure, research and development, promotional and educational were classified. using interpretive structural modeling method, the eight identified main drivers were placed in four levels. at the first level of the input market and infrastructure, the development of protective agriculture requires these factors as a base. the research results show the effect of this factor on the acceptance of conservation agriculture development.