بررسی کارکرد مطبوعات؛ از ترویج جرم تا پیشگیری از آن

مطبوعات، خصوصاً روزنامه ها به عنوان یکی از ابزارهای مهم فرهنگ سازی و توسعه اجتماعی در جوامع مختلف مورد توجه عموم مردم و نخبگان علمی جامعه هستند. باتوجه به جایگاه مطبوعات و کارکردهای آنها، تاثیرگذاری آنها در آسیب زایی یا آسیب زدایی در حوزه های مختلف جامعه امری قطعی است. در این مقاله، چرایی و قلمرو تاثیرگذاری مطبوعات بر پیشگیری از جرم و در صورت کارکرد منفی تاثیر آن بر ترویج جرم مورد تامل و بررسی قرار می گیرد. برخی گمان می برند که با رشد و توسعه تکنولوژی نوین و تجهیز و گسترش ابزارها و امکانات پیشرفته در عرصه رسانه های الکترونیکی، از اهمیت و تاثیر مطبوعات و نشریات کاسته شده است امّا با کمی تامل در مورد افزایش تیراژ و تعداد مطبوعات، که نشا ن دهنده افزایش مخاطبین آنهاست، به این نتیجه می رسیم که نقش مطبوعات در تاثیرگذاری در جامعه به مراتب قوی تر شده است. در کشور ما نیز به رغم پیشرفت قابل توجه رسانه های الکترونیکی و توسعه رسانه های تصویری متنوع، شواهد موجود از افزایش تیراژ نشریات و استقبال گروه های باسواد جامعه از مطبوعات حکایت می کند که نمونه محرز این موضوع گرایش صدا و سیما به انتشار روزنامه و مجله برای گروه های سنی مختلف جامعه می باشد. مسیله ای که مطبوعات را از سایر رسانه ها متمایز می سازد این است که مطبوعات برخلاف سایر رسانه ها دارای مخاطبین داوطلب بوده و اقشار گوناگون مردم با توجه به سطح تحصیلات و نیازمندی های فردی و اجتماعی خود نشریه ومطالب را انتخاب و گزینش می کنند و این موضوع خود اهمیت و جایگاه بالای مطبوعات را در حوزه فرهنگ سازی و ترویج الگوهای رفتاری نمایان می سازد. ناگفته پیداست، پیشگیری از جرم یک موضوع تک نهادی نیست بلکه نهادها و سازمان های مختلفی در آن نقش دارند. یکی از مهمترین این نهادها رسانه های عمومی هستند که از بین آنها به مطبوعات و روزنامه ها و نقش آنها کمتر پرداخته شده است. اینکه آیا مطبوعات در راستای پیشگیری از جرم گام بر می دارند و یا در راستای ترویج آن؟ هنوز مبهم است. نتایج این مقاله که با استفاده از روش کتابخانه ای و اسنادی تهیه گردیده است نشان می دهد مطبوعات در قبال جرم نقشی دو وجهی دارند، یعنی هم دارای کارکردهایی در زمینه ترویج جرم هستند و هم کارکردهایی در زمینه پیشگیری از آن را دارا می باشند.